آرشیو دوشنبه ۲۷ آذر ۱۳۹۶، شماره ۳۰۳۷
روزنامه فردا
۱۶
زیر آسمان

جامعه تکریم شده

محمد معینی

1) «نابرابری توجه، به نابرابری احترام می انجامد»؛ این را تیموتی گارتن اش (استاد مطالعات اروپایی آکسفورد) چندوقت پیش در یادداشتی درباره اوضاع اروپا، در گاردین نوشته بود. این اما، به قاعده ای کلی می ماند؛ نوشته بود: «بازتوزیع فقط برای پول نیست، احترام را هم می توان بازتوزیع کرد».

2) در این هفته های اخیر، سه عذرخواهی، ارزش خبری پیدا کردند؛ عذرخواهی حجت الاسلام قرائتی، عذرخواهی وحید حقانیان و عذرخواهی اسحاق جهانگیری. فارغ از بیش وکم صراحت در این عذرخواهی ها، این منظومه انگار جدی تر از همیشه به چرخش درآمده؛ منظومه «توجه به افکار عمومی» و این، البته که کافی نیست.

3) 25 آبانی که گذشت، رسانه ها گزارش کردند: یک شرکت راه آهن در ژاپن به دلیل اینکه یکی از قطارهایش 20 ثانیه زودتر از زمان مقرر به راه افتاده، از مسافران عذرخواهی کرده است. مدیران مسیر توکیو به شهر «تسوکوبا» شرکت «تسوکوبا اکسپرس» می گویند آنها «از صمیم قلب بابت مشکلاتی که برای مسافران پیش آمده» عذرخواهی می کنند. در بیانیه این شرکت که در وب سایت آن منتشر شده، آمده که قطاری که قرار بوده ساعت 9:44:40 صبح به وقت محلی حرکت کند، ساعت 9:44:20 صبح به راه افتاده است.این رویداد نشان می دهد هنوز منظومه توجه به افکار عمومی در کشور، از برخی نمونه های عملی (و نه تخیلی) فاصله دارد، اما احتمالا بسیاری می پذیریم که این توجه های بیشتر به افکار عمومی؛ الف: شروع خوبی است، ب: محصول رسانه دارشدن تعداد بیشتری از مردم به مدد شبکه های اجتماعی است.

4) البته روی سخن با «شروع خوب» است و غایت این شروع. این رخدادهای نزدیک عذرخواهی ها، شروع خوبی است، اما نباید «هدف غایی» شمرده شود؛ آن «احترام»ی که جامعه را مکرم می سازد، از همین عذرخواهی چهره ها و شخصیت ها جان می گیرد. جامعه تکریم شده، خیلی زودتر از بسیاری، متوجه می شود «بازتوزیع، فقط برای پول نیست»، خود، سازمان کرامت خود را پاسداری می کند و ملتفت «برابری توجه» ها می شود. اقتضائات احیا و مانایی آن «احترام»، چنان باید مدنظر باشد که این عذرخواهی ها، همچنان بر دل نشیند.