آرشیو پنجشنبه ۳۰ آذر ۱۳۹۶، شماره ۳۹۸۱
ویژه شب یلدا
۹
کتابخانه

کتاب هایی برای هدیه دادن در شب یلدا

چاپ تازه مجموعه کتاب های«قصه های شب یلدا» که به تازگی روانه بازار کتاب شده، یکی از بهترین هدیه ها از جنس فرهنگی است که می توان به دوستان عرضه یا از سوی آنها دریافت کرد.

این مجموعه که زیرنظر دکتر محمد جعفری قنواتی و به قلم جمعی از نویسندگان کشورمنتشر شده، غالبا به کتاب های کلاسیک ادبیات فارسی پرداخته که خواندن شان در دوره های مختلف تاریخی در ایران و در شب یلدا مرسوم بوده است.

نکته جالب درباره این کتاب ها این است که شخصیت های مشهور و اسطوره های تاریخی- ادبی دوباره سازی شده اند و درجهان امروزین و مدرن زندگی می گذرانند. شخصیت هایی مانند بهرام گور از هفت پیکر نظامی گنجوی، کیمیاخاتون از افسانه مهر و ماه، خسرو از کتاب خسرو و شیرین نظامی، ملک محمد از دل افسانه های دیرین فارسی، ملک جمشید از افسانه ای به همین نام، حامد و خالد از افسانه جوهری، رستم از شاهنامه فردوسی، اسفندیار از همین کتاب، سیاوش بازهم از شاهنامه و افسانه بدر اهوازی از عطار نیشابوری، همگی در این کتاب ها به عنوان شهروندان ما نقش ایفا می کنند.

بازآفرینی مدرن قصه ها و افسانه های ایرانی توسط نویسندگانی چون ابراهیم دمشناس با کتاب«دل و دلبری»، محمد شریعتی با کتاب«کین سیاوش و نبرد یازده رخ»، کورش اسدی با کتاب «افسون چشم خورشید»، فارس باقری با کتاب«خداحافظی نکن و میعاد در سبزه زار»، فرشته احمدی با کتاب«نازونیاز- حامد پسر خالد جوهری»، جعفر توزنده جانی با کتاب«ملک جمشید»، محمد رضا گودرزی با کتاب«پاداش عشق»، فرهاد حسن زاده با کتاب«روزگار شیرین»، بهنازعلی پورگسگری با کتاب«رازکیمیا و افسانه مهروماه» و رسول آبادیان با کتاب«بهرام و هفت عروسک» شکل گرفته است.

همان گونه که سر دبیر این مجموعه گفته است: بازنویسی و بازآفرینی متن های داستانی گذشته سابقه ای طولانی دارد و شاید نتوان برای آن، تاریخ معین کرد. این موضوع در همه فرهنگ ها و کشورها مرسوم است. مثلا بسیاری ازآثار شکسپیر برگرفته از رمانس هایی است که آن دوران در انگلستان رایج بوده است.

اگر نخواهیم راه دور برویم، در همین ایران خودمان داستان هایی وجود دارد که بارها و بارها مورد بازنویسی قرار گرفته اند که از جمله می توان به یوسف و زلیخا، لیلی و مجنون، خسرو وشیرین و کلیله و دمنه اشاره کرد. پس از یک دوره فترت، طی سال های اخیر و بازآفرینی داستان های گذشته فارسی بازهم درجامعه ما رایج شده و مجموعه های قابل توجهی در این زمینه منتشر شده است که البته این اقدام را باید به فال نیک گرفت.

علاوه بر دیگر مراسم مخصوص شب یلدا درگذشته، مراسم نقالی در قهوه خانه ها رواج بسیاری داشته است. این هنر دیرپای ایرانی که ریشه درافسانه ها و امثال و حکم ایرانی دارد، دستمایه کار نویسنده ای چون کورش اسدی قرار گرفته است. اسدی به عنوان نویسنده ای نوگرا و مطرح در دوران ما، با تلفیق این هنر و استفاده از قابلیت های داستان نویسی مدرن، اثری شاخص خلق کرده است.

در بخشی از رمان «افسون چشم خورشید» اسدی می خوانیم: «پیرمرد نقال زیر چنار کهنه ای دراز کشیده بود و چشمش را بسته بود. نیمروز تابستان بود و از هرم هوا در دوردست سرابی لرزان بر زمین می لرزید. جویباری از حوالی قهوه خانه می گذشت، دشت سبزیکاری شده را دور می زد و می رفت لابه لای بوته های میوه گم می شد. پیرمرد به زمزمه آرام جویبار گوش می داد...»

ابراهیم دمشناس، دیگر نویسنده این مجموعه، کتاب خود یعنی دل و دلبری را اینگونه آغاز کرده است: «قیصر روم همه چیز داشت جز یک چیز. شاهی بود که همه جهان زیر فرمانش بود. می گفتند از اجداد اسکندر است. لشکریان فراوانی داشت که هر سال در جایی اردو می زدند. جزیره ای داشت که همه گنج هایش را آنجا ذخیره کرده بود. قصرش سر به آسمان کشیده بود. اگر می خواستی آن را نگاه کنی، گردن درد می گرفتی!. سه ماه سال آنجا بود...»

چاپ تازه مجموعه 10 جلدی قصه های شب یلدا به قیمت کلی پنجاه هزار تومان ازسوی انتشارات «ویدا» عرضه شده است.