دکتر محمد مصدق در «خاطرات و تالمات» که یادگار دوران تبعیدش است، ضمن شرح احوال خانواده اش به «کتابچه» هم اشاره می کند، چراکه از تبار مستوفیان است که در «کتابچه» ذیل ارباب قلم طبقه بندی شده اند و از عناوین متعددی که دارند معلوم می شود جزو طبقات ممتاز هستند: همچنانکه مستوفی بودن در اذهان جامعه نیز با سواد، خوش خطی، اهل حساب و کتاب و کتابت و انشاء آمیخته بود.

مستوفی در لغت یعنی کسی که چیزی را به تمامی بستاند و در اصطلاح به ماموران ستاندن حساب دفاتر باج و خراج مملکت می گفتند. هر محل یا تشکیلاتی برای خود مستوفی داشت که به کمک سررشته داران و عزب دفتران و... کتابچه دستورالعمل حوزه خود را تنظیم می کرد و به مستوفی بالادستش تحویل می داد تا در دیوان استیفاء زیرنظر مستوفی الممالک در «کتابچة جمع و خرج کل» گرد بیاید.