آرشیو پنجشنبه ۲۵ امرداد ۱۳۹۷، شماره ۵۱۸۰
آخر هفته
۱۲

هنرمندان ایرانی چگونه مفهوم اسارت را ترسیم کرده اند؟

دست های بسته روی بوم نقاشی

آنها بخشی از شاهکارهای هنری انقلاب اسلامی و دفاع مقدس را خلق کرده اند و تا همیشه نامشان به عنوان نقاشان این دوره خاص مطرح خواهد بود. اگر نگاهی به این دسته از آثار بیندازیم بخوبی المان ها و رنگ هایی را می بینیم که سهم عمده ای در معرفی اندیشه ها و اتفاقات سال های انقلاب و جنگ دارند.

این نقاشان که اغلب قبل از پیروزی انقلاب اسلامی فعالیت خود را آغاز کرده بودند، برای هر اتفاقی در عرصه حضور داشتند و موضوع اسارت رزمندگان ایرانی به دست نیروهای رژیم بعث عراق، از جمله موضوعاتی بود که سراغ آن رفتند و به سهم خود آن را ترسیم کردند.

در این آثار رنگ آبی، بند اسارت، دست های بسته و المان هایی شبیه به پرندگان بسیار دیده می شود و قصد دارد مفهوم اسارت را به نمایش بگذارد. اسارت انسان هایی که هر چند دست هایشان بسته است و مانند پرنده ای در قفس افتاده اند، اما هر کدام یک آسمان در خود دارند. آسمانی که بالاخره پر پرواز آنها خواهد شد. ناصر سیفی اسیر را مانند فرشته ای ترسیم کرده که با لباسی آبی رنگ در کویر اسیر شده است و در انتظار رهایی است.

در پوستری که محمد خزایی طراحی کرده هم هرچند همه جا تیره است و فضای زندان را تداعی می کند، اما بالاخره آن کبوتر آبی رنگی که بر فراز سر اسیر در پرواز است، پیام آزادی را برایش خواهد آورد. حسین خسروجردی هم طرح جالبی کشیده است. سبز آبی ها به هم آمیخته و قفسی بر سر انسان موجود در تابلوست. گویی کسی قصد دارد اندیشه و فکرها را اسیر کند. او هر چند به مفهوم اسارت پرداخته اما به آن بعد دیگری هم بخشیده است.

در اثر حبیب ا... صادقی هم اسیر گویی دریاست. ماهیان در او آزادانه شنا می کنند و وجودش سرشار از زندگی و جای زندگی است. هر چند دست هایش بسته است، اما ماهی ها درونش شنا می کنند و دریا به او نزدیک است. این یعنی امید رهایی.

پرویز اسکندری هم کبوتر سفیدی را کشیده که پشت حصارها زندانی است و بالای سرش کبوترانی هستند که در آسمان پرواز می کنند. کاظم چلیپا هر چند فضای اغلب کارهایش سوررئال است، اما اسیر را بسیار ساده ترسیم کرده است. فضایی ساده و مردی که چفیه بر گردن دارد و پشتش به ماست. روی لباس آبی رنگش دست های بسته شده اش توجه مخاطب را به خود جلب می کند.