نیکوکاری فقط این نیست که دست به جیب شوی و پول خرج کنی؛ به قول سعید نیاکان، نیکوکار نمونه کشوری همین که با روی خوش با کسی حرف بزنی یا لبخندی نثار این و آن کنی یعنی که نیکوکاری. این حرف درباره قاضی محسن مرادی، حسابی صدق می کند.

او به ظاهر رئیس شعبه 103 دادگاه کیفری شهرستان سلماس است، کسی که می تواند پایبند بی چون و چرای قوانین خشک و کتاب های قطور و بی انعطاف باشد و دنباله رو محض آیین های دادرسی کیفری و حقوقی، ولی در باطن چون نیکوکار است و نیک اندیش، هم خلاقیت به خرج می دهد و هم حواسش به مردم است، یک قاضی دست به خیر است او.

قاضی مرادی چهار سال است احکام جایگزین حبس صادر می کند و برای کسانی که می داند لایق زندان نیستند، حکم انجام خدمات اجتماعی می نویسد.

او تا به حال چندبار به رنگ آمیزی صندوق صدقات، مطالعه کتاب، آبیاری فضای سبز و ویزیت رایگان مددجویان کمیته امداد و بهزیستی رای داده و آن طور که خودش حسابش را نگه داشته هزار باری می شود که چنین احکامی صادر کرده.

این قاضی جوان البته ملاک عملش قانون مجازات اسلامی است که به همه قضات اجازه داده در برخی جرایم، احکام جایگزین زندان صادر کنند، قانونی که تجویزش مجازات های اجتماعی است و هدفش خدمت رسانی مجرمان به جامعه که البته همه قضات انگیزه و شهامت استفاده از آنها را ندارند.

قاضی مرادی می گوید احکام جایگزین حبس برای بسیاری از مجرمان کارآمدتر و موثرتر از زندان است چون هم عیب های زندان را ندارد و هم ارتباط میان مجرم و اجتماع را از بین نمی برد و در عین حال این قابلیت را دارد که احکام متناسب با شخصیت و تخصص متهم صادر شود.

او معتقد است، مجازات های اجتماعی برای خود متهمان نیز جذاب است و او به تجربه دریافته که شانس اصلاح و بازپروری به این روش نیز بالاست.

او حالا به واسطه این افکار و باورها، نیکوکار نمونه کشوری شناخته شده، کسی که نشان داد می توان قاضی بود، شغلی به ظاهر بی انعطاف و خشک داشت و با قوانین بی رحم و یک کلام سر و کار داشت ولی آدمی متفاوت و نیک اندیش بود.