آرشیو دوشنبه ۸ خرداد ۱۴۰۲، شماره ۸۱۹۶
جهان
۵
همسایگان

مردم ترکیه با مشارکتی گسترده در انتخابات تاریخی کشورشان شرکت کردند

انتخاباتی پرشور اما بی تنش

زهره صفاری

بیش از 64.1 میلیون نفر واجد شرایط رای در ترکیه دیروز برای نخستین بار در تاریخ این کشور برای تعیین رئیس جمهور در دومین دور انتخابات حضور یافتند تا با رای به رجب طیب اردوغان یا کمال قلیچدار اوغلو سرنوشت سیاسی کشورشان را تعیین کنند.

به گزارش خبرگزاری آناتولی ترکیه، در حالی که آمارها نشان می دهد در فاصله دو هفته از دور اول انتخابات، حدود 1.92 میلیون نفر به سن قانونی رای رسیده و به واجدان شرایط رای دادن افزوده شدند، 191 هزار و 885 حوزه انتخابی در سراسر ترکیه از ساعت 8 صبح تا 5 عصر دیروز پذیرای رای دهندگان بودند. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در ساعات اولیه رای دهی با حضور در مدرسه ای در استانبول به همراه همسرش، آرای شان را به صندوق انداختند و کمال قلیچدار اوغلو و همسرش نیز در یکی از حوزه های انتخاباتی آنکارا حاضر شدند.به نوشته رویترز، مرکز نظرسنجی کاندا در پژوهش اخیر خود پیش از کنار رفتن سنان اوغان به نفع اردوغان با احتساب آرای خاکستری و کسانی که هنوز تصمیم نهایی برای دور دوم نگرفته بودند، حمایت از اردوغان را 52.7 درصد و قلیچداراوغلو را 47.3 درصد پیش بینی کرده بود که اردوغان را به نخستین رئیس جمهور ترکیه بدل خواهد کرد که طولانی ترین دوران ریاست جمهوری را در این کشور تجربه کرده است.پروفسور سولی اوزل، کارشناس مسائل بین المللی دانشگاه کادیر هاس استانبول در استدلال خود برای این پیش بینی به بی بی سی گفت: «به نظرم اردوغان یک سیاستمدار بسیار کاریزماتیک است. او همیشه نفر اول بوده و هیچ کس نمی تواند آن را انکار کند. او قدرتی نافذ دارد، توانایی ای که کمتر در قلیچداراوغلو دیده می شود.» این در حالی است که قلیچداراوغلو با وعده امید، آزادی و دموکراسی در دور اول تنها 5 درصد از رقیبش اردوغان عقب تر بود.

دعوت از هواداران

در شرایطی که به نوشته پولیتیکو، نتایج آخرین نظرسنجی ها پیش از آغاز دور دوم انتخابات 51 به 49 درصد به سود اردوغان بود، رئیس جمهور ترکیه با اطمینانی بیشتر به پیروزی، پس از انداختن رای خود به صندوق در برابر دوربین ها ایستاد و با اشاره به صد سالگی ترکیه مدرن، وعده قرن جدیدی را به مردم داد و خطاب به آنان گفت: «بسیار مهم است که این انتخابات ریاست جمهوری را برهه ای برای دموکراسی ترکیه بدانیم. مشارکت حدود 90 درصدی مردم در دور اول، این دموکراسی را به اثبات رسانده است. همچنان از رای دهندگان می خواهیم با حضور پرشور در این دور نیز مهر تایید دیگری بر دموکراسی بزنند.»به نوشته دویچه وله، کمال قلیچداراوغلو نیز در کمپین خود در آنکارا در حالی که این انتخابات را یک همه پرسی خوانده بود، گفت: «برای خلاصی از حکومت اردوغان و برای برقراری دموکراسی واقعی، از همه کسانی که کشورشان را دوست دارند می خواهم برای حفاظت از صندوق های رای در حوزه ها حضور یابند.» سنان اوغان نیز که با کسب بیش از 5 درصد آرای دور اول، به نوعی برای تعیین سرنوشت انتخابات از همان دقایق ابتدایی هدف مذاکرات دو نامزد اول شده بود و در نهایت با اردوغان توافق کرد، در یکی از حوزه های انتخاباتی و در برابر دوربین هارای خود را به صندوق انداخت، گفت: «امیدوارم این انتخابات ثبات را برای کشور به ارمغان بیاورد و ما در آن مشارکت خواهیم داشت.»

برگزاری انتخابات آرام

با وجود تمامی گمانه زنی ها درباره تقلب در انتخابات اما این رای گیری در فضایی نسبتا آرام برگزار شد و درگیری و تخلفی در حوزه های سراسر ترکیه گزارش نشده و هواداران هر یک از دو نامزد در کمپین های انتخاباتی شان تجمع کرده بودند. در عین حال تصاویر گرفته شده از حوزه های انتخاباتی از مشارکت جوانان و بزرگسالان در این دور حکایت داشت.در این میان اوگور اوزیل، معاون رهبر یکی از مهم ترین احزاب اپوزیسیون ترکیه در توئیتی از ضرب و شتم ناظر این حزب در حوزه انتخاباتی یکی از روستاهای شمال شرقی استان شانلی اورفا خبر داده بود. وی در توئیت خود دولت را متهم کرد در تامین امنیت حوزه های انتخاباتی ناتوان بوده اما سندی برای اثبات اتهامش ارائه نکرد. در همین حال مرال آکشنر، رهبر حزب خوب در توئیتی از مردم خواست برای حمایت از دموکراسی پای صندوق های رای بیایند.

نگرانی مهاجران

آنچه دوقطبی جامعه ترکیه را در جریان این انتخابات بیش از پیش به اثبات رساند، مسائلی مانند اقتصاد، حقوق زنان، آزادی بیان و مساله مهاجران بود. پس از پایان دور اول، دو نامزد پیشتاز در بسیاری از این اولویت ها سرمایه گذاری کردند و مانور بیشتری دادند. از جمله آنها مساله حقوق زنان بود که اردوغان دو روز مانده تا برگزاری دور دوم انتخابات، همایشی در این باره برپا کرد و وعده هایی داد. رقیبش نیز در کمپین های خود مانند او عمل کرد. اما در این میان آنچه پس از سیاست های اقتصادی و افت محسوس ارزش لیر در برابر دلار، بخشی از ساکنان ترکیه را نگران کرده است، موضعگیری ها درباره بازگرداندن مهاجران است؛ موضوعی که با تاکید بر ویژگی ملی گرایی مردم ترکیه در این دوره انتخابات به شدت مورد توجه قرار گرفته بود.به نوشته الجزیره، مهاجران سوری که اکنون سال هاست در مرز ترکیه ساکن هستند، برای مشخص شدن نتیجه این انتخابات دغدغه بسیاری دارند. محمد رمضان یکی از آوارگان سوری می گوید: «بسیاری از اقوام ما در ترکیه کار و زندگی می کنند و حامی خانواده هایشان هستند. اگر آنچه که این روزها می گویند درست باشد و دستور اخراج مهاجران سوری را بدهند، تبعات آن برای ما بسیار زیاد خواهد بود.» عبدالسلام دیگر آواره سوری نیز با نگرانی می گوید: «اینکه چه کسی رئیس جمهور ترکیه بشود مهم نیست اما رویکرد دولت او را نسبت به بیش از 1.8 میلیون نفری که در کمپ های پناهندگان هستند نمی توان نادیده گرفت.»

وقایع حاشیه ای

دور دوم انتخابات ریاست جمهوری ترکیه با حواشی بسیاری همراه بود و صحنه های جالبی را نیز به ثبت رساند. رجب طیب اردوغان مهم ترین وقایع حاشیه ای را در این دور انتخابات رقم زد. او که با خودروی الکتریکی به حوزه انتخاباتی رفت، پس از انداختن رای خود در صندوق در میان هوادارانش حاضر شد و اقدام به توزیع پول و اسباب بازی به کودکان رای دهندگان کرد. وی و همسرش سپس بر سر مزار مادر و پدر اردوغان حاضر و شکار دوربین های خبرنگاران شدند.به نوشته شبکه خبری الجزیره، با توجه به اهمیت این دور انتخابات ریاست جمهوری که توجه جهانی را به خود جلب کرده است، مردم ترکیه خود را به هر طریقی به حوزه های انتخاباتی رساندند. آوارگان زلزله اخیر ترکیه که در پناهگاه های موقت زندگی می کنند نیز برای رای دادن با سرویس حمل ونقل رایگان به حوزه های انتخاباتی انتقال داده شدند و در کنار ویرانه ها آرای خود را به صندوق ها انداختند. یک زن 69 ساله که مبتلا به فلج اندام بود با برانکارد پای صندوق حاضر شد، یک زوج در شهر کارس با لباس محلی حضور یافتند و یک عروس و داماد نیز پیش از شرکت در مراسم جشن رای خود را به صندوق انداختند. یک زن ترکیه ای در استانبول با بره سفید رنگ خود آمده بود و حتی مرد عنکبوتی نیز در این انتخابات شرکت کرده بود! در این میان کاربران شبکه های مجازی با شکار تصاویر چند گربه در حوزه های انتخاباتی، در توئیتر پست هایی منتشر کرده و به کنایه نوشته بودند: «گربه ها ناظر بر انتخابات هستند.»