فهرست مطالب

خانواده پژوهی - پیاپی 5 (بهار 1385)

فصلنامه خانواده پژوهی
پیاپی 5 (بهار 1385)

  • 100 صفحه، بهای روی جلد: 8,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1385/08/20
  • تعداد عناوین: 5
|
  • مرضیه موسوی، پروانه محمدخانی، حسین کاویانی، علی دلاور صفحه 5
    در این پژوهش از طرح تجربی اندازه گیری های مکرر با گروه مقایسه، با انتخاب تصادفی و جایگزینی تصادفی استفاده شد. هدف از اجرای آن بررسی اثربخشی زوج درمانی سیستمی رفتاری بر کارکرد خانواده و افزایش اعتماد به نفس زنان متاهل مبتلا به اختلال افسرده خویی بود. نمونه مورد پژوهش از بین 78 زن متاهل مبتلا به اختلال افسرده خویی که به بعضی از مراکز روان پزشکی و مشاوره ای شهر تهران مراجعه کرده بودند، 39 زوج واجد شرایط ورود به طرح بودند که از بین آنها 20 زوج به صورت تصادفی انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه زوج درمانی و دارو درمانی قرار گرفتند. زوج های گروه زوج درمانی در 10 جلسه هفتگی زوج درمانی سیستمی رفتاری شرکت کردند. زن های گروه دارودرمانی از داروهای ضد افسردگی تجویز شده توسط روان پزشکان استفاده کردند. ابزار پژوهش شامل ابزار سنجش خانواده مک مستر و مقیاس اعتماد به نفس روزنبرگ بود که زن های دو گروه آنها را قبل از شروع درمان و در مقاطع موردنظر (قبل از جلسه ششم، بعد از جلسه دهم و دو ماه پس از درمان) تکمیل کردند. هم چنین از پرسشنامه های افسردگی بک و وضعیت زناشویی گلومبوک راست جهت گزینش نهایی آزمودنی ها استفاده شد. کاربرد تحلیل واریانس با اندازه های تکرار شده نشان داد که زوج درمانی در مقایسه با دارو درمانی به طور معناداری باعث کارآمدتر شدن کارکرد خانواده و افزایش اعتماد به نفس زنان مبتلا به اختلال افسرده خویی است. در نتیجه به-نظر می رسد زوج درمانی سیستمی رفتاری روش مداخله مؤثری جهت کارآمدتر کردن کارکرد خانواده و افزایش اعتماد به نفس زنان افسرده باشد.
    کلیدواژگان: زوج درمانی سیستمی، رفتاری، دارو درمانی، اختلال افسرده خویی، کارکرد خانواده، اعتماد به نفس
  • پریسا نیلفروشان، سیداحمد احمدی، محمدرضا عابدی، سیدمهدی احمدی صفحه 21
    هدف اصلی این پژوهش، بررسی تاثیر مشاوره به شیوه شناختی رفتاری، براساس رویکرد زیر سیستم های شناختی متعامل(ICS)، بر تغییر نگرش زوج های نابارور نسبت به ناباروری است. این تحقیق نیمه تجربی و از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه است. نمونه تحقیق شامل 30 زوج نابارور است که از بین زوج های نابارور مراجعه کننده به مرکز باروری و ناباروری شهر اصفهان انتخاب شده، به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. هر دو گروه با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته نگرش نسبت به ناباروری در دو مرحله ارزیابی شدند. میزان پایایی این پرسشنامه 96/0 محاسبه شد. به گروه آزمایش شش جلسه مشاوره براساس رویکرد ICS ارائه شد. این بررسی نشان داد که مشاوره براساس رویکرد زیر سیستم های شناختی متعامل، نگرش زوج های نابارور گروه آزمایش را نسبت به ناباروری در جهت مثبت تغییر داده (001/0p<)، تاثیر آن بر زنان و مردان یکسان بوده است (74/0=p).
    کلیدواژگان: مشاوره شناختی، رفتاری، زیر سیستم های شناختی متعامل، زوج های نابارور، نگرش نسبت به ناباروری
  • محمدصالح نصرتی، محمدعلی مظاهری، محمود حیدری صفحه 35
    پژوهش حاضر به بررسی رابطه تحولی پایگاه های هویتی با میزان دلبستگی ایمن نوجوانان پسر سنین 14، 16 و 18 ساله شهرستان کامیاران به چهره های دلبستگی (پدر، مادر و همسالان) می پردازد. به این منظور از میان دانش-آموزان پایه های سوم راهنمایی، دوم دبیرستان و دوره پیش دانشگاهی به صورت تصادفی چندمرحله ای 312 نفر به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این تحقیق، پرسشنامه پایگاه هویتی من (EOM-EIS2) و پرسشنامه دلبستگی به والدین و همسالان (IPPA) است. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس دو راهه استفاده شد. نتایج نشان داد که تعامل سن و پایگاه های هویت با میزان دلبستگی ایمن به چهره های دلبستگی در ارتباط می باشد. در مجموع بیشترین و کمترین دلبستگی ایمن به چهره های دلبستگی در این تحقیق به ترتیب متعلق به پایگاه های پیش رس و سردرگم بود؛ نتایج نشان داد که در پایگاه هویت پیش رس، دلبستگی ایمن به والدین در سن 18 سال کاهش پیدا می کند؛ در حالی که در پایگاه های هویتی مطلوب (در حال هویت یابی و موفق) حداقل ثابت می ماند. به طور کلی گروه هویت پیش رس با افزایش سن از غیرواقعی بودن هویت خود بیشتر آگاه شده و این موضوع زمینه کاهش دلبستگی ایمن آن ها را به والدین فراهم می سازد، در حالی که در رابطه با گروه هویت مطلوب چنین مطلبی صدق نمی کند. گروه سردرگم نیز الگویی نامنظم از دلبستگی ایمن به والدین در سنین مورد مطالعه را نشان می دهد. میزان دلبستگی ایمن به همسالان نیز در پایگاه های هویت پیش رس و مطلوب در سن 18 سال به بیشترین حد خود می رسد. این موضوع اهمیت نقش همسالان را در سنین بالاتر نوجوانی و به خصوص در زمینه هویت یابی نشان می دهد. به نظر می رسد اکتساب هویت چه از نوع مطلوب و چه پیش رس، شرایط برقراری روابط دلبستگی ایمن به همسالان را مهیا می سازد.
    کلیدواژگان: پایگاه های هویت، دلبستگی، چهره دلبستگی، اعتماد، ارتباط، بیگانگی، نوجوان
  • خدابخش احمدی، علی فتحی آشتیانی، علیرضا عرب نیا صفحه 55
    پژوهش حاضر با هدف بررسی تعیین تقیدات مذهبی در سازگاری زناشویی انجام شده است. از آن جایی که اعتقادات دینی و تقیدات مذهبی بر تمامی ابعاد زندگی انسان و از جمله روابط خانوادگی اثرگذار است و با توجه به این که در شرایط کنونی استحکام ارزش های دینی در خانواده یکی از اهداف جامعه اسلامی ما است، لذا پژوهش در این زمینه ضروری است. در این پژوهش تعداد 1320 نفر (660 زوج) ساکن استان تهران با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. این پژوهش از نوع توصیفی همبستگی است. اطلاعات مورد نیاز در زمینه میزان تقیدات مذهبی از طریق پرسشنامه محقق ساخته و نیز اطلاعات مربوط به سازگاری زناشویی از طریق آزمون رضایت زناشویی انریچ جمع آوری شد. جهت بررسی نقش تقیدات مذهبی در سازگاری زناشویی از روش آماری تحلیل واریانس یک طرفه بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که میزان سازگاری زناشویی در بین افرادی که تقیدات مذهبی زیادی دارند به طور معنی داری بیش از کسانی است که دارای تقیدات مذهبی کم هستند. بر این اساس میزان سازگاری زناشویی در بین افراد دارای تقیدات مذهبی خیلی زیاد، بیشترین حد و در بین افراد دارای تقیدات مذهبی کم، کمترین میزان را دارد
    کلیدواژگان: سازگاری زناشویی، تقیدات مذهبی
  • علی زاده محمدی، غفار ملک خسروی صفحه 69
    دو مشکل عمده در ارزیابی و سنجش خانواده وجود دارد: اول چارچوب های مفهومی متعددی که برای توصیف خانواده ارایه می شود، دوم تفاوت ابزارهایی که برای اندازه گیری کارکرد خانواده به کار می رود. یعنی ابزار واحدی که مورد توافق همگان باشد، برای ارزیابی آن وجود ندارد (کیت نر و همکاران، 1996). از این رو هنجاریابی ابزارهای خانواده، اهمیت ویژه ای برای خانواده-درمانی و کمک به حانواده ها دارد. در این پژوهش اعتباریابی ابعاد پرسشنامه سنجش کارکرد خانواده (FAD) بدست آمده که می تواند مقدمه ای مناسب برای هنجاریابی این مقیاس باشد. پرسشنامه سنجش کارکرد خانواده توسط 494 نفر از مادران دانش آموز مدارس ابتدایی شهر تهران تکمیل شد، 32 نفر از مادران دوبار پرسشنامه را دریافت کردند و پاسخ دادند؛ پس از جمع آوری داده ها، آلفای کرونباخ سؤالات مربوط به هر یک از ابعاد، تعیین و معادل سازی نمرات خام به نمرات استاندارد Z و تعیین نمرات استاندارد با میانگین 50 و انحراف استاندارد 10 (نمره t) انجام شد. نتایج بدست آمده نشان داد که آلفای کرونباخ کلی این پرسشنامه و خرده مقیاس های آن اعتبار دارد و ابعاد پرسشنامه از اعتبار بازآزمایی کافی برخوردار است. در این پژوهش، هم چنین سؤالاتی که همخوانی معتبری نداشتند، مشخص شدند.
    کلیدواژگان: روان سنجی، اعتبار یابی، سنجش کارکرد خانواده، خانواده دانش آموزان دبستانی
|
  • Marzieh Mousavi, Parvaneh Mohamadghani , Hossein Kaviani , Ali Delavar Page 5
    The aim of this study was to examine the impact of Systemic- Behavioral Couple Therapy (SBCT) on family functioning and self- esteem in women with dysthymia disorder. An experimental design with repeated measures was applied in this study. The sample was selected from 78 married depressed women, referred to some of the psychiatric and consulting centers in Tehran; from them 39 couples met the criteria, 20 couples were randomly selected, and assigned to couple therapy or medication groups. The women in couple therapy group participated in a 10-weekly sessions of systemic-behavioral couple therapy together with their husbands. The women of pharmaco therapy group were put on antidepressant drugs prescribed by psychiatrist. Assessment instruments were Family Assessment Device (FAD) and Rosenberg Self-esteem Scale. Participants in both groups were tested before treatment, just before the sixth session, after tenth session, and two months after termination. ANOVA with repeated measures was used to analyze the data. The findings showed that the systemic-behavioral couple therapy was significantly effective in improving family functioning, and increased self- esteem in women with dysthymia disorder. The results suggest that SBCT, in addition to increased marital satisfaction, is a useful intervention for improvement of family functioning and self- esteem in depressed women. Theoretical and clinical implications will be discussed.
  • P. Nilforoushan S. Ahmad Ahmadi , Mohammad Reza Abedi , S. Mahdi Ahmadi Page 21
    The purpose of this study was to examine the effect of cognitive-behavioral counselling based on Interacting Cognitive Subsystems (ICS) approach on changing attitude towards infertility of infertile couples. This research is semi experimental and pretest-posttest with control group. The sample includes 30 infertile couples that were selected from infertile couples who referred to the Fertility and Infertility Center in Isfahan province. They were grouped randomly into experimental and control group. Both groups were assessed at two stages, pre test and posttest, using Attitude towards infertility Inventory. The experimental group received six sessions of counseling based on ICS approach. This study showed that counseling based on ICS approach changed the infertile couple's attitude towards infertility positively and its effect was regardless of gender. According to the findings, cognitive behavioral counseling based on ICS approach was found effective on changing the infertile couples’ attitude towards infertility and may should consider it to be offered together with biological therapies for infertility.
  • Mohammad Saleh Nosrati, Mohammad Ali Mazaheri, Mahmoud Heydari Page 35
    The current research examines the developmental relationship between identity status and degree of secure attachment to the attachment figures (father, mother & peers) in male adolescents aged 14, 16 & 18. A sample of 312 male students from grade 3 of middle school, grade 1 of high school & pre-university were randomly selected from students of Kamyaran in Kurdestan. The instruments employed in this research were Inventory of Parents and Peer Attachmet (IPPA) and Extended Objective Measure of Ego Identity Status 2 (EOM- EIS2) questionnaires. To examine the hypotheses, a “Two – Way Analysis of Variance” was applied. The findings indicate that the intraction between age and the identity status is correlated with the degree of secure attachment to the attachment figures. The most and the least secure attachment to the attachment figures in this research respectively belong to the foreclosure and diffusion status. The results show that secure attachment to the parents in the foreclosure state decreases very much at the age of 18; however in other forms of status it approximately remains unchanged. Secure attachment to the peers in desireable (moratorium and achivement) and foreclosure status appears at the age of 18, which suggest the importance of the peers’ influenece on them.
  • Khodabakhsh Ahmadi , Ali Fathi Ashtiani , Alireza Arabnia, M. Page 55
    The following research intends to investigate the role of religiosity in marital adjustment. Religious beliefs and practices have been suggested to have direct impact on family relationships, and empowering of religious values might be a main goal for improvement of marital life.
    Method
    In this research, 1320 subjects (660 couples) from Tehran, were selected through a multistage cluster sampling. In this method, information regarding religiosity and marital adjustment was collected using a questionnaire prepared by researchers, and Enrich’s1 marital satisfaction scale. The results showed that couples with higher religious beliefs may have higher rate of marital adjustment, based on a significant correlation of 0.29 between religiosity and marital adjustment. Regarding the relation between religiosity and the nine subscales of marital adjustment, communication, parenting and religious orientation accounted for the highest rate (0.26) of variance and sexual relationship accounted for the lowest rate (0.17) of variance. It might be concluded that an increase of religiosity may result in an improved marital adjustment.
  • A. Zadeh Mohammadiph.D., G. Malek Khosravi Page 69
    To evaluate and assess families, two problems arise first different conceptualisations, and second, different assessment devices. It means these is yet to reach to a generally agreed assessment tool (katenes, et al; 1996). Hence, standardisation and validation of such devices would be substantial for the field.
    Aim
    standardization of Family Assessment Device (FAD), using reliability coefficient with internal consistency, Z values, and percentile rank indices. FAD includes 60 items on family functioning, with six subscales including problem solving, communication, roles, affective involvement, and affective responsibility. Subjects are mothers (N=494) of primary school children in Tehran who were selected through stratified randome sampling. Test-retest reliability was evaluated in a 2 - weeks intervals. The reliability was calculated using kronbach Alpha in each subscale. The results revealed a high Alpha value in all dimensions. Also Z values of each dimension are demonstrated.