فهرست مطالب
نشریه سفینه
پیاپی 46 (بهار 1394)
- وی ژه قرآن
- تاریخ انتشار: 1394/03/22
- تعداد عناوین: 11
-
-
صفحه 5
- مقالات
-
صفحه 10برای شناخت دقیق هر دین، در وهله اول باید به متون اصلی و مقدس آن دین مراجعه نمود تا بتوان درک صحیحی از آن دین به دست آورد. یکی از مباحث مهم قرآنی بررسی خطابات قرآنی می باشد که از قدیم به انواعی تقسیم شده است، این مقاله درصدد است ضمن بررسی اجمالی انواع گوناگون خطابات قرآنی به این نکته بپردازد که تمامی خطابات عتاب آلود قرآن، اگر چه در ظاهر مخاطب آن شخص پیامبر گرامی اسلام6 است ولی در باطن طرف خطاب آن امت او می باشند و از خطابات عتاب آلود پیامبر گرامی اسلام همین ضرب المثل معروف «ایاک اعنی و اسمعی یا جاره» می باشد.
مقاله حاضر به روش توصیفی- اسنادی با رویکردی تحلیلی و با استفاده از آیات و روایات اسلامی تنظیم شده است.
کلیدواژگان: خطابات قرآنی، فهم عام و خاص، عصمت پیامبر، قرآن، روایات -
صفحه 26از جمله ویژگی های بارز آیات قرآن دعوت مخاطبان به تعقل، تدبر و استنتاج است؛ اما در باب استقلال عقل در معارف مربوط به مبدا و معاد، به آسانی نمی توان قرآن را موافق یا مخالف دانست؛ هرچند در هر سو گروه زیادی از اندیشمندان وجود داشته یا حتی نحله های علمی پدید آمده باشد. روایات شیعی نیز که در اصل ارزش و اعتبار عقل هم سو با قرآن است و بر رابطه تنگاتنگ عقل و وحی تاکید دارد، بی نیازی عقل از وحی در دستیابی به فروع آن معارف را برنمی تابد. این مقاله با پرهیز جدی از بحث های دامنه دار در بین نحله های فکری و با قصر نظر بر پاره ای از آیات و روایات کلیدی، به این نتیجه دست یافته است که در نگاه دین، عقل موهبتی است الهی برای دریافت معارف ربانی از سرچشمه وحی، و بیان می دارد که وحی بهترین منبع تغذیه عقل و عقل، مخاطب اصلی وحی است.
کلیدواژگان: عقل، وحی -
صفحه 41آیه هفتم سوره آل عمران به مبحث مهمی از مباحث علوم قرآنی اشاره دارد و مفسران غالبا در ذیل آن به بررسی محکم و متشابه می پردازند. آیه الله جوادی هم در تفسیر تسنیم بدان پرداخته است. و آراء و افکار خود را که غالبا وامدار المیزان است مطرح نموده و به شرح و بسط هایی پرداخته که این امر در برخی موارد، سبب بروز تضادهایی درون متنی شده است. در ادامه به بررسی دیدگاه های ایشان پرداخته تضاد های درونی آن را بیان نموده و آراء ایشان را با دیدی منصفانه توصیف و تحلیل می نماییم.
کلیدواژگان: تفسیر تسنیم (کتاب)، محکم، متشابه، تضاد، جوادی آملی، عبدالله، تاویل، راسخان در علم -
صفحه 60ذوالقرنین به عنوان شخصیتی قدرتمند و مومن در سوره کهف ظاهر شده است. داستان با محوریت شخص او و اقداماتی است که در سفرهای خود انجام می دهد. در این قصه از عناصر داستانی به شیوه ای ادبی و هنری مخصوصا مکان هایی که ذوالقرنین به آنجا سفر کرده است و گفتگوهایی که با مردم مناطق مختلف داشته است بهره گرفته شده و در غالب آن ها مفاهیم ارزشمندی از صفات کارگزاران حکومتی مانند ایمان، تواضع، و... و وظایف آن ها همچون اجرای عدالت و مدیریت شایسته بیان شده است.
مقاله حاضر با هدف نشان دادن ساختار ادبی قصه و فهم عمیق تر آیات آن نگاشته شده که در ابتدا عناصر داستانی قصه مورد تحلیل قرار گرفته و سپس به ویژگی های شخصیتی ذوالقرنین و اقداماتی که وی در فرماندهی خود در مناطق گوناگون و در ارتباط با مردم انجام داده است اشاره شده است.
کلیدواژگان: سوره کهف، عناصر داستانی، قصه، حکومت دینی، حاکم و ذوالقرنین -
صفحه 82نویسنده ذیل آیه 48 سوره بقره در تفسیر مناهج البیان، معنای لغوی شفاعت و رابطه آن با توحید را بررسی کرده و مطالب تفسیر المنار در این زمینه را نقد می کند، پس از بررسی چند گروه آیات در مورد شفاعت نتیجه می گیرد که شفاعت نفی شده در قرآن، مربوط به مشرکان است، و معنای صحیح شفاعت در فرهنگ قرآن و حدیث را روشن می سازد.
کلیدواژگان: شفاعت، المنار (کتاب) - نقد و بررسی، توحید، مناهج البیان (کتاب) -
صفحه 92نقد و بررسی نظریه مشابهت قرآن با کلام بشری موضوع اصلی این نوشتار است. نویسنده در این مورد اشاره می کند که مرادات کلام خدا با مفاهیم ذهنی انسان ها مطابق نیست. در عین حال که ظاهر قرآن قابل فهم مردم است اما مفاهیم دقیق آن به مفسری از بیرون نیاز دارد. این مطلب به معنای نفی احتجاج و تحدی قرآن نیست. فراگیری و جاودانگی قرآن نیز اقتضای آن دارد که قرآن دارای باطن و تاویل باشد که مبین این لایه های درونی فقط باید از طرف خدا معرفی شود. نگارنده برای کلام خود به ادله عقلی و نقلی استناد کرده است.
کلیدواژگان: قرآن، عدم مشابهت با کلام بشر، تحدی قرآن، تاویل قرآن، جاودانگی قرآن -
صفحه 122در این گفتار، مطالبی از میرزا مهدی اصفهانی (1303-1365 ق.) می خوانیم. اصفهانی بر این باور است که معرفت خدا و عقل و علم اساس قرآن است. البته مراد معرفت فطری است نه معرفت احاطی. هم چنین عقل را نوری الهی می دانید و معنای اصطلاحی فلسفی را برای آن قائل نیست. او علم را نیز از سنخ نور می داند نه از سنخ مفاهیم و تصورات. میرزای اصفهانی عقل و علم را مبنای اصلی عقیده به دین و حجیت قرآن می داند.
کلیدواژگان: اصفهانی، میرزا مهدی (1303، 1365 ق، )، قرآن، حجیت، عقل، حجیت، علم - گزارش و معرفی
-
صفحه 148این گفتار به معرفی دو قرآن می پردازد، یکی چاپ شده در سال 1242ق. (1827م.)، که نخستین قرآن چاپ سربی در ایران است، و دیگری که منتشر شده در سال 1249ق. (1834م.)، که نه تنها اولین قرآن چاپ سنگی ایران، بلکه اولین کتاب چاپ شده به شیوه چاپ سنگی در ایران نیز هست. قرآن مذکور، پس از پژوهش های بسیار و با وجود اختلاف نظرهای متعدد، به تازگی یافته شده است. این مقاله با مختصری درباره کتاب های چاپ سربی و سنگی همراه است تا جایگاه و اهمیت این دو نسخه معلوم گردد.
کلیدواژگان: قرآن، ایران، چاپ سنگی، چاپ سربی - اسناد و متون
-
صفحه 165اطیب الثمره تفسیری وجیز از سید هاشم حسینی تهرانی (1299-1370 شمسی) به زبان فارسی است. تهرانی در این تفسیر به دلیل گستره دانش خود بویژه در کلام، حدیث و دانش های ادبی از این سه عرصه به خوبی سود جسته، تفسیری روان و علمی ارائه کرده است.
او صرف، نحو، واژه شناسی را در تفسیر به کار گرفته است. ساختار این تفسیر براساس عناوین ترجمه، تجزیه، ترکیب، لغت و تفسیر شکل گرفته است.
روش او در تفسیر، اجتهادی و رویکرد وی ادبی و کلامی است. تفسیر حاضر بر اساس یک نسخه تصحیح شده و به منابع تفسیری، کلامی و آثار واژه شناسی ارجاع داده شده استکلیدواژگان: تفسیر سوره حمد، حسینی تهرانی، سید هاشم، قرآن، واژه شناسی، علوم ادبی، کلام -
صفحه 182
-
Page 10To know each religion, the first step is “to refer to its holy books to get the most authentic understanding.” One of the most important issues regarding Quran is Quranic addressing which has been divided into different groups. In the present article, we are going to outline these groups, pointing out the fact that apparently all the addresses of Quran meant Prophet Muhammad but in the deeper layer, they refer to his nation; one of these addresses which is harsh, is addressing Prophet but in fact it refers to his nation. The methodology of the present study is description – documented analysis by the use of verses and Islamic traditions.
-
Page 26one of the apparent characteristics of Quranic verses is its invitation to thinking, inferring and finding logical ways. But regarding the independence of logic in the affairs related to our creation and the resurrection day, the position of Quran is not easy to be understood; supporting independence or rejecting it has been gathered it's own defenders. The Shia traditions all approve the compatability of logic with religious affairs. They also asserts the close relationship between logic and Vahi. They declare that logic is always in need of Vahi to get religious knowledge. In the present article, ignoring intricate discussions among different schools of rough in this regard, and some verses of Quran asserts the necessity of Vahi to support logic.
-
Page 41the 7 verse of Sura Al Emran deals with an important Quranic issue and the Quran interpreters explore Mohkam and Motashabih verses referring to it. Ayatullah javadi explains about these matters in his interpretation book, Tasnim. He introduces his ideas there which are mostly derived from Al-Mizan. He explains in this regard, though in some cases they cause some controversies in the text. The controversies of his ideas has been brought in the spotlight, being analyzed in a fair way.
-
Page 60Zul Qarnain pictured a powerful and faitful figure in sura Kahf. The story rotates around his character and his actions. This story takes advantage of the places Zul Qarnain traveled there in the literary way and the valuable characteristics such as being Faithful, modes, honest, being just,..have been mentioned. The present study aims at clarifying the literary structure of the story and to deepen the understanding of it, They analys the character first then she points out to different aspects of Zul Qarnain and his actions as a ruler in different places and his interaction with people.
-
Page 82the author has ben reviewed the literal meaning of Shifaat and its relationship with Tohid. He reviewed the Al-Manar interpretation in this regard, he mentioned some groups of verses considering shifaat and then he concludes the banned shifaat in Quran is related to dualists. He further clarify the true meaning of it in Quran and tradition.
-
Page 92the author pointed out to the fact that it is impossible for human beings to adapt God’s words with his understanding, at the same time that the surface of Quran is understandable for people but its exact concepts need an interpretor and commentator from out side; this does not decline Quran’s reasoning. Quran’s Omnipresence and ever lasting nature necessitates two layers for Quran, an outer and a deeper layer. The interpretor of this deeper layer should be introduced by God. The author endorsed his claim by logical and traditional reasons.
-
Page 122Mirza Mahdi Esfehani (1303 – 1365 A.H.) believed that the gnosis of God and logic is the the foundation of Quran. of course he means innate gnosis of God not Ehati. he recognized logic as a holy light and does not believe in its philosophical explanations. He knew science a branch of light not from concepts and imaginations. He introduced logic and science as a basic source of beliving in religion and completeness of Quran.
-
Page 148the present article introduces two Qurans, one of them published in 1242 A.H/ 1827, which is the first Surbi- published Quran iran and the other one published in 1834 which is not only the first stony published Quran but the first book in iran. It has recently been found after a lot of researches, against the present disagreements.
-
Page 165this book is written by Sayyed Hashim Huseini Tehrani in Farsi. As he was privileged with broad knowledge in Kalam, Hadith and literature, he took advantages of them in writing an academic and easy to read interpretation book. He used Sarf, Nahv, and bibliography in his interpretation. The structure of his interpretation is based on translation, Tajziye, Tarkib, words, and interpretation. His methodology is using his own opinions in the literary way, the present interpretation is based on an edited version. The references of it include interpretation sources, Kalam and bibliography sources.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.