فهرست مطالب
نشریه قلم
پیاپی 13 (بهار و تابستان 1390)
- 184 صفحه، بهای روی جلد: 15,000ريال
- تاریخ انتشار: 1390/06/01
- تعداد عناوین: 9
-
-
صفحه 5مترجم اولین فردی است که از سوی یک جامعه زبانی مشخص با نشانه های زبانشناختی، با جنبه های اجتماعی و فرهنگی زبانی که در حال ترجمه است، مواجه می شود و در انتقال تصویرهای ذهنی و مفاهیم شاعرانه نقش اساسی ایفا می کند. او باید با روش خود حتی الامکان دو جهان بینی متفاوت از هم، یعنی جهان هایی را که به واسطه دو زبان و عناصر وابسته به آنها ایجاد می شوند، به همدیگر نزدیک سازد. اگر با طرفداران تفکر ترجمه ناپذیری متون ادبی یا با نظریه پردازانی که ترجمه را پیشاپیش خیانت قلمداد می کنند، همراه شویم و این اعتقاد را داشته باشیم که ترجمه به معنای تغییر دادن نشانه ها و شکل کلمات از زبانی به زبان دیگر است، در این صورت کار مترجم بسیار سخت خواهد بود چرا که نشانه ها و تفسیر آنها در فرهنگ ها، بسیار متفاوت بوده و تطابق کامل آنها با همدیگر نا ممکن خواهد بود. اما اگر با برخی از زبان شناسان و نظریه پردازان ترجمه مانند مونن و نیدا همراه شویم و به این امر اعتقاد داشته باشیم که در زبان های متفاوت یک نوع اشتراکات و کلیت های مشابه وجود دارد که می توانند کار مترجم را تسهیل کنند و او را از قید نشانه های زبانی برهانند، کار مترجم هموار خواهد شد و ترجمه پذیری متون نیز محقق خواهد گردید. چنین ترجمه ای یک ترجمه تقابلی بین مترجم از یک سو و اشتراکات زبانی و کلیت های مشابه در زبان مبدا از سوی دیگر خواهد بود. برای اثبات نظریه روش تقابلی در ترجمه و برای ارائه مثال های ملموس در این زمینه، روش تجربی خویش را در قالب مثال در ترجمه چهار جلد کتاب متفاوت از فرانسه به فارسی مطرح خواهم کرد.
کلیدواژگان: ترجمه، مترجم، اصطلاحات عام و شامل، روش تقابلی -
صفحه 17مفهوم «شمایل نگاری تفسیری» از آثار هنری که ریشه در علم بیان و سخنوری یونان باستان داشته است، باز در قرن نوزدهم توسط نویسندگان رمانتیک و بخصوص پارناسینها رواج پیدا کرد. علی رغم محدودیت های اعمال شده بر معنای این لغت در طی قرون که منجر به پدید آمدن یک دیدگاه مختصر و تقلیل یافته از تاریخ نوشتار توصیفی در نقد ادبی شد، با این وجود شمایل نگاری تفسیری در توصیف آثار هنری جایگاه ویژه ای در نوشتار منظوم و منثور قرن نوزدهم دارد. نمایش اثر هنری و توصیف آن به شکل نوشتاری که در آثار تئوفیل گوتیه بسیار فراوان دیده می شود، بر پایه هنر و دانش زیبا شناسی شاعر مبنی بر جستجوی زیبایی مطلق و در جهت ایده آل کردن واقعیت می باشد. نمایش نوشتاری و تفسیری یک اثر هنری در مجموعه شعر اسپانیا نقش اساسی داشته به طوری که از حد یک صنعت سخنوری فراتر رفته و ارزشی چند منظوره پیدا می کند.
کلیدواژگان: شمایل نگاری تفسیری، اختلاط هنرها، تئوفیل گوتیه، نقاشی، نوشتار، اسپانیا، دنیای آرمانی، دیگری، شعر، قرن نوزدهم -
صفحه 39حجم گرایی حرکتی نو در شعر معاصر ایران است. نام این حرکت از نام یدالله رویایی جدا شدنی نیست. در واقع رویایی نه تنها پایه گزار بلکه بهترین نماینده این شعر است. مفاهیمی چون حرکت ذهنی، پاره فضا، علت غایی، ضلع سوم، نادیدنی و غیره که بر تفکرات فلسفی و به ویژه پدیدارشناختی شاعر بنا شده اند به بوطیقایی شخصی تعلق دارند که از شعر شاعر نه تنها شیوهای زبانی برای خلق تصاویر شاعرانه می سازند بلکه فضای شعری را به مکانی برای شناخت جهان مبدل می کنند. مقاله حاضر تلاشی است برای بررسی این مفاهیم با استفاده از مثالهایی بر گرفته از این شیوه ی شعری جدیدکلیدواژگان: شباهت، حرکت، پاره فضا، علت غایی، نادیدنی، حجم گرایی، رویایی، هوسر، مرلوپونتی
-
صفحه 55لویی آراگون، در این مجال به عنوان یک شاعر و نویسنده معاصر مطرح می شود؛ شاعری که در طول جنگ جهانی دوم، زن ورانگی و تعهد مندی به میهن را نه تنها هم رسته می داند، که چه بسا از دید او می توان از عشق به زن، به عشق جاودانه به میهن رسید. در اثر او، زن پاس داشته می شود، برغم آنانی که زن را گرانباری بر گرده مرد جنگاور می شمرند، او خود آشکارا در اشعارش بر آن است که تنها و تنها محبوبه اش بوده که به او امید ماندن و زیستن می داده است. مضامین، اسلوب و اشارات او و در واقع بخش بیشین آثارش در هیمنه پیشگاه زنانه السا است؛ تا به دانجا که تعهدمندی و میهن پرستی او در ظاهر اثر، به چالش کشیده می شود. این چشم انداز اما، نمی تواند خواننده آشنا با بافت تاریخی و اجتماعی اشعار را گمراه کند؛ با ره گیری تصاویر زنان در اشعار آراگون، چه در سطح و چه در عمق مضامین، نرم نرمک تصاویر دیگری رخ می نمایند:از السا تا فرانسه، خطی ممتد کشیده شده است. فرانسه در پی آیند نگاره عاشقانه السا و تصاویر زنان پر آوازه اساطیری و حقیقی ظاهر می شود. فرانسه و السا دو واژه با صفاتی یکسان که به هر دوان داده شده: نیاز، دوگانگی، زنانگی، شاعرانگی. ارزشهایی که ایدئولوژی مردانه نازی را می لهند. فرانسه در اینجا در کالبد زنی پرستیدنی و حقیقی جلوه می کند؛ تصویری که فراخناک در «زیباتر از اشک» انگاشته می شود، جایی که فرهنگ و خاک فرانسه با ستایش پیکره زن سروده و ستوده می شوند؛ زن و فرانسه: هر دو در آوردگاه، زیر تهدید در زندگی و عشق، هر دو پرستیدنی.
پس عشق نیز در این جا طرحی دو گانه به خود می گیرد، عشقی انسانی و در عین حال عشقی والا، عشق به میهن؛ میهنی که پرچمش حتی، در میان تصاویر زنانه در کند و کاو هویت خویش است.
این است منش شعر گوی متعهدی که با آفرینش لفافه گویی ها در اوان جنگ، نقشی ارزنده در زایش شعر مقاومت داشت. او فرانسه را نهانی می پرستد، فرانسه ای که در درازنای جنگ و به دلیل حضور غیر فرانسویان اندوهناک است. پس با نشان دادن تصویری از نیاز زنانه، نیاز فرانسه را به گوش هم وطنانش بانگ می زند تا به یاری میهن بشتابند، عشق مشترکی که در بند است.
کلیدواژگان: زن وارونگی، السا، عشق، فرانسه، جنگ، تعهد، میهن گرایی، ملت گرایی -
صفحه 71مقاله حاضر اقتباسی است از یک سخنرانی که در همایش «فرهنگ فرانسه در قرن بیستم» در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران در اربیهشت 1388 برگزار شد.
در این مقاله مولف به معرفی لئون بلوا، یکی از چهره های ادبیات در آغاز قرن بیستم می پردازد که طلایه دار و ملهم ادبیات کاتولیکی در طول قرن بیستم در کشور فرانسه است. این نویسنده در زمره یکی از برجسته ترین و پرنفوذترین پایه گذاران این جریان ادبی محسوب می شود. مولف در تحلیل و بررسی برخی از ابعاد آثار این نویسنده به ویژه مطالبی که برای خوانندگان ایرانی شایان توجه است، نظراتی درباره ماندگاری ادبی و تاثیر افکار لئون بلوا ایراد می دارد و دلایل اهمیت آثار او را در دنیای امروز مطرح می سازد.
کلیدواژگان: بلوا، ادبیات قرن بیستم، کاتولیسیسم، قرن بیستم، رمان نویسان کاتولیک، ماسینیون -
صفحه 93پس از جنگ جهانی اول، نسل نویسندگانی که دوره جنگ را تجربه و سپری کرده بودند، اصول اجتماعی- فرهنگی و ایدئولوژیکی را که هویت غرب بر آن اساس استوار شده بود، انکار می کند. این نویسندگان ارزش های فراموش شده ی جامعه غرب را در سرزمین های دوردست جستجو می کنند، که از آن جمله، آسیا جایگاه متفاوت و ویژه ای را به خود اختصاص می دهد.
آندره مالرو، نویسنده ای که به واسطه ی شور و هیجان در ارزش نهادن به این فضای عرفانی و حتی افسانه ای مشهور می باشد، نیز از شمار نسل نویسندگان بین دو جنگ می-باشد. وی جریان داستان ارزشمند ترین رمان آسیایی خود را با عنوان سرنوشت بشر در کشور چین قرار می دهد که در اوایل قرن بیستم، فضای مغشوش، مبهم و حادثه خیزی دارد.
در آغاز قرن بیستم، اروپائیان در چین موج می زنند. حضور ملیت های متعدد در بطن این فضای چند نژادی نشانگر فضای مطلوب جهت استعمار غرب است. در سرنوشت بشر، شخصیت های اروپایی و شرقی بخشی از «فضای بینافرهنگی» و «جغرافیای فرهنگی» را تشکیل می دهند. چگونه حضور شخصیت های چند نژادی، که همگی کم و بیش در گیر بحران هویت اند، در رمان قابل توجیه است؟ به چه علت اندیشه ی اروپایی، به خصوص کمونیسم، بر فضای شرقی رمان غالب است؟ چگونه مفاهیم «هویت» و «غیریت» غربی در این فضای چند نژادی به کار گرفته شده است؟
کلیدواژگان: فضای چند فرهنگی، هویت، غیریت، استعمار، کمونیسم -
صفحه 105از همان عنفوان جوانی موریس بارس با کتاب های شاتوبریان آشنا شد. با شور و اشتیاق، از خلال آثار وی و به یمن آنها، درهای دنیای جدیدی بربارس جوان گشوده شد، خواه در درون خود، خواه در روی زمین ودر سرزمین های دیگر. در حقیقت، خواندن کتاب های گوناگون به او ناشناخته های فراوانی آموخت و گاهی حتی انگیزه ی سفر را در وجودش برانگیخت.
پیش از ارائه ی «مسیر سفر» خود، بارس در مسیر استاد خود گام برداشت. در این سفرها گاه اشتیاق و وجد و گاه دلزدگی و سرخوردگی با او همراه شد. در این مقاله برآنیم تا در مسیر معرفتی و نویسندگی بارس قدم بگذاریم و از نقش برجسته ی سردسته ی رمانتیک ها سخن بگوییم: از تحسین و تقلید بارس گرفته تا قهر و آشتی او با شاتوبریان و در نهایت رسیدن به مرحله ی آفرینش. هدف ما مطالعه ی در هم پیچیدگی ها، ترکیب ها و ارتباطات میان نوشته های این دو ادیب است. در این مهم، مطالبی از پیدایش آثار و نحوه ی شکل گیری نوشته های بارس را از نقطه نظرهای گوناگون بیان می کنیم تا چگونگی ارتیاط های میان آثار هر دو رادریابیم.
کلیدواژگان: گفتگومندی، بینامتنیت، تغزل، فعالیت سیاسی، رمانتیسم -
صفحه 127در قرن بیستم ترجمه دچار تحول می شود. زبان به گفتمان و به یک متن واحدی تبدیل می شود. نه تنها در نمایش بلکه در ادبیات نیز به درک پویا بودن زبان می رسیم. و این مسئله ای ست که مترجمان بزرگ بدان اشراف داشته اند. به این مهم واقف می شویم که ترجمه یک متن ادبی باید همان تاثیر متن اصلی را داشته باشد. تنها با حفظ عروض، وزن و مفهوم – به مثابه نشانه های منحصر به فرد بودن آن متن – می توان این مهم را تحقق بخشید. در نتیجه، شفافیت و وفاداری که دو رکن اصلی نظریه سنتی ترجمه بوده اند، به طور قابل توجهی رنگ می بازند.
بنابراین، این مقاله که بخشی از رساله دکترا با عنوان «استقبال رباعیات عمر خیام در فرانسه» (از قرن نوزدهم تا قرن بیست و یکم) را تشکیل می دهد، به بررسی ترجمه های یک رباعی از مجموع رباعیات عمر خیام می پردازد. انتخاب این رباعی به دلیل کثرت حضور آن در اکثر ترجمه های فرانسوی رباعیات خیام بوده است.
بین درک رباعیات خیام به وسیله یک خواننده فرانسوی یا انگلیسی قرن بیست و یکم و درک یک صاحب نظر قرن نوزدهم مثل تئوفیل گوتیئه (Théophile Gautier) اختلاف چندانی وجود ندارد. زیرا هیچ کدام به سیمای واقعی عمر خیام دست نیافتند. در هر دو حالت، آنچه که مد نظر آنها بوده، ترجمه روشنگرانه یک نظام زبان شناختی، فکری و زیبا شناختی ست تا بتوانند به دنیای بیگانه و عجیب این شاعر ایرانی راه یافته و با افکار او نزدیک شوند.
پس ادبیات نوعی تفسیر موسیقیایی متن است و در تفسیر یک مفسر وجود دارد. همانند دیگر هنر ها، ادبیات بیانگر واقعیت، زندگی و طبیعت است و خوانندگان تفسیر های گوناگونی از آن می کنند. لذا، ادبیات تطبیقی به چگونگی بر قراری ارتباط بین یک اثر و خواننده آن با توجه به فاصله زمانی بین آن دو، می پردازد.
این روش یکی از اهداف اساسی مطالعات تطبیقی را تشکیل می دهد و به ما اجازه می دهد که به طور صحیح تری به فرایند ترجمه پی ببریم.
کلیدواژگان: ترجمه، استقبال، نقد ترجمه، رباعی، عمر خیام نیشابوری، نظم و نثر -
صفحه 143تقریبا تمام مطالعات ادبی در خصوص لوتره آمون به حضور پر رنگ تقلید سخره آمیز در آثار این شاعر اشاره دارند، اما نمی توان مطالعه ای را یافت که منحصرا به این مسئله پرداخته باشد زیرا تقلید سخره آمیز همواره توسط نقد ادبی به حاشیه رانده می شد. در واقع، ادبیات، نقد ادبی و بوطیقا در سده بیستم به تقلید سخره آمیز ارزش و اعتبار بخشیدند. مقاله کنونی، در راستای مطالعات بینامتنیتی، در نظر دارد چگونگی حضور این فن، مطابق دیدگاه بعضی از نظریه پردازان ادبی، یا نوع ادبی و کارکرد های آن را در سروده های مالدورو بررسی نماید. چنین مطالعه ای، نه تنها حضور فراوان مضمون ها و گفتمان های تکراری ادبی، برگرفته از منابع گوناگون، را در اثر یادشده نمایان نموده، بلکه نشان می دهد چگونه این اثر مفاهیمی چون نوع ادبی، نوشتار و خونش را نیز زیر سوال می برد.
کلیدواژگان: لوتره آمون، تقلید سخره آمیز، بینامتنیت، اثر ناهمگنی، نوشتار کارناوالسک، خوانش دیالکتیک
-
Page 5The translator is the first person for linguistic signs, cultural notions and sociolinguistic aspects, play an important role in the transmission of images and the poetic conceptions. The method of the translator is to approach as possible as to the two visions of world, it means two languages whit all their around. But if we certify that, like supporters of the idea of impossibility of translation, especially the idea of who that think the translation is a treason, the translation is only an application or a change of form and the linguisticsigns, in this case, the work of the translator will be to invent, to make and to find the equivalents in his/her language source. But if we follow the idea of G. Mounin and E. Nida about the existence of universal terms in the languages and the possibility of translation, at least by an indirect translation, the work of the translator will be to interpret the target text and not the signs obviously. Whatever is his/her method, the translator will follow a contrastive approach in his/her processes. This idea will be developed in thisarticle and it will be illustrated by the Persian and French examples.
-
Page 17The concept of ekphrasis, issued from the ancient Greek rhetoric, revived in the nineteenth century by the Romantics and especially by the Parnassians. The restrictions imposed on the meaning of this word during the centuries led to the formation of a diminutive view of the history of descriptive writing. However, the ekphrasis had a special place in poetry and fiction arts of the nineteenth century. The ekphrasis in Théophile Gautier's poetic and romantic works is based on poet’s aesthetics on the search forabsolute beauty in order to idealize the real. The verbal representation of an art work takes a variant forms in the collection of poems España. It plays a key role whose magnitude exceeds a rhetorical objective.
-
Page 39Espacementalisme is a new movement in contemporary poetry in Iran. This movement is inseparable from Royaï's name. in fact Royaï not only is the founder but also the best representative of this poetry. Concept like mental movement, Espacement, finality, third dimension, invisible, etc. which are based on philosophical and specially Phenomenological thoughts of the poet, belong to a personal poetics making a linguistic style for creatingpoetic images and produce a poetic space for cognition of the world. The present article is an attempt to study these concepts by using some examples from this new poetic style.
-
Page 55In this article, Louis Aragon is introduced as a contemporary feminist poet and writer; A poet who engaged simultaneously and identically in the two phenomena, Feminism and Resistance, during the World War II. He, unlike those who consider women as limits to the power of the battlers, praises women in all his works. He explicitly declares that it has been his beloved who has granted him the spirit and vigor to resist and continueliving within the war. His themes, styles and examples and, in fact, the major parts of his works are full of Elsa’s feminine presence. There commences and continues a movement, from Elsa to the France, traversing the evocation of other feminine figures, images of beauty and magnificence of culture. Aragon has attributed to the France too, all the values he had primarily dedicated to his beloved, as an adorable and lively feminine character. Love, herein, finds a dual aspect. This is the manner of a French poetwriter,who, initiating the Poetry of the Resistance through adopting an implied style so as to seem legal against its contemporary censorship ambiance plays a brilliant role within the war. He impliedly praises France, which is frustrated by the war and summons up his compatriots to save their common love, their homeland, France; which is, per se, well realized in the emblematic eyes of Elsa, his beloved woman.
-
Page 71This paper is the revised and up-dated version of a lecture given at Teheran University on the occasion of the symposium about «Culture and Art in France in 20th Century» which was organised by the Faculty of World Studies, on 19th and 20th May 2009. Leon Bloy (1846-1917) is a French writer from the beginning of Twentieth Century. He is the most radical and one of the most influential authors of the stream of catholic literature, which contributed strongly in the French culture of this century. While introducing the works of Bloy, the author focuses on some aspects that might be of special concern for Iranian readers. Then, he gives a brief survey of Bloy’s influence and finally tries to explain why readers, critics and scholars have recently taken a new interest in this great wrter.
-
Page 93After the World War I, the generation of authors who had experienced this period condemns the principles of socio-cultural and ideological foundations of the western identity on which the society was based upon. They find the neglected western values in distant territories among which Asia occupies a different and special position. André Malraux, one of the most famous writers of this generation, sets his most remarkable Asian novel Human Fate in China which represents the confusing space of that period. In the beginning of the 20th century, there are many Europeans in China. In the novel, the presence of various nationalities within this multiracial space creates a suitable occasion for western colonialism. Eastern and western characters belonging to different cultural and geographical contexts are part of the different “intercultural” and “geocultural” space. How is the presence of these multiracial characters, most of them in struggle with identity crisis, justified in the story? Why doesthe European spirit and ideology dominate the setting of the novel? How are the concepts of occidental “Identity” and “Alterity” applied in the novel?
-
Page 105From an early age, Barrès had familiarised himself with the works of Chateaubriand. Through the works of this writer an enthusiastic reader discovers unknown worlds, whether on the earth, or inside his own being. In fact, the reading instructs and encourages him to travel, or carries him to different places; a kind of journey in depth of one's soul. With admiration for his master, Barrès embarks on journeys beforepresenting the “itinerary” of his own travels. Elation, and disillusion are in a sense always hand in hand. In this article, odyssey of Barrès will be followed whilst outlining the specific role of Chateaubriand: from admiration and imitation to abandonment and reconciliation before succeeding to create literature in his own turn. Therefore, the goal is to be able to gather intersections, incorporations, or simply.
-
Page 127In the XXe, translation is changing. Slowly, we go from language to speech, with text as unity. We are discovering the oral of literature, not like in theatre only. Intuitively, the greatest translators have ever known it. We discover that the translation of a literal text must do what a literal text do through its prosody, its rhythm, its significance, such as o kind of individualization, a kind of form-topic that radically move the precepts oftransparency and faithfulness of the traditional theory. As part of our doctorate thesis Reception of the quatrains of Omar Khayyam in France (XIX-XXIe centuries), because of failure to analyze all the quatrains, we propose to compare the translations of one of the high frequently translated robâ’ï or quatrain in most of the French translations of the Quatrains. There is no essential difference between Omar Khayyam read by a French or an English person of the XXIe century and Omar Khayyam read in French by Théophile Gautier. Neither one, nor the other, is Omar Khayyam. In both cases, it is question of translating a linguistic, ideological and esthetic system in intelligible terms in order to step inside the universe maybe a strange universe, of a stranger and to communicate with him.So, every literature is an interpretation with its musical terms. And in interpretation lies interpreter. First of all, literature translates the real, the life, the nature, as do other arts. Then, it is the public’s turn to translate it, over and over. And that is the reason why, from the innumerable types of gaps between a work and its reader, the comparative literature becomes attached to the work. Therefore, this approach is constructive of the constant objectives of the comparatives researches and helps us to have a betterunderstanding of the stake of translation.
-
Page 143Almost all critical studies concerning Lautreamont allude to a strong presence of parody in his works, but no methodological study is to be found, exclusively dedicated to this matter. This is because; parody has been, for very long, marginalized by literary critics, and that it was not valued and rehabilitated by literature, literary critic and poetic, before the 20th century. This article, belonging to the intertextuality line, seeks to study the modality of the presence of this technique or, according to some literary theorists, thisliterary genre, and its’ functions in Les Chants de Maldoror. What appears here, is not solely the abundant presence of different themes and scleroses literary disparate originated discourses, but also the involvement of literary notions such as, genre, writing and reading.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.