فهرست مطالب
نشریه ادیان و عرفان
سال چهل و چهارم شماره 2 (پاییز و زمستان 1390)
- تاریخ انتشار: 1391/10/11
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحه 1زبان، فرهنگ و تمدن جنوب هند تا به امروز چنان از اهمیت خاصی برخوردار است که بسیاری از دین شناسان، باستان شناسان، زبان شناسان و مردم شناسان به جستجوی رگه های اصلی زندگانی این تمدن دیرینه می پردازند. امروزه پژوهشگران تمدن های گوناگون کوشش نموده اند تا بن مایه های مشترک تمدن و فرهنگ خود را به گونه ای با دراویدیانی که آیین های دینی آنها بر فرهنگ و تمدن آریایی نیز تاثیرگذارد، پیوند دهند و به همین جهت مطالعات گسترده ای در این زمینه انجام داده اند. بی تردید رگه های مشترک زبانی، آیینی و فرهنگی و حتی آداب و سنن دراویدیان در بخش های مختلف دنیا می تواند دلیلی بر کاوش های جدی برروی این تمدن باشد. اگر چه در واقع هیچ ساختار سامانمندی که مرتبط به آیین های دینی و پرستش خدایان در میان قبیله های دراویدیان باشد، وجود ندارد و حتی آنها دستگاه فلسفی شایان توجه و ادبیات منسجم نداشته اند و هیچ دست نوشته و منابع مکتوبی درباره ی خدایان و دینشان دیده نمی شود، اما آنچه می دانیم در واقع، بازتاب افسانه ها و داستان هایی است که از خاطره های گذشتگان نقل شده و یا بازتاب آن را در جشنواره ها، کتابهای مقدس و در ادیان هند می توان دید. دراین مقاله کوشیده ایم تا تاریخ، زبان و عقاید دراویدیان و تاثیراتی را که آنان بر مهاجران سرزمین هند داشته اند مورد بررسی قرار دهیم.
کلیدواژگان: زبان، تاریخ، آریائیان، عقاید، دراویدیان -
صفحه 23امنحوتپ چهارم (=آخناتون)، یکی از نامورترین فراعنه ی مصر، سراینده ی سرود بر جای مانده در کتیبه ها از سده ی چهاردهم پیش از میلاد در ستایش خورشید یا خدای خورشید بوده است. سنگ نبشته ی برجای مانده از او، کهن ترین سنگ نبشته ای است که برای نخستین بار ندای توحید سر داده است. مهر یشت اوستا دومین یشت بزرگ اوستاست که یادگار هزاره ی پیش از میلاد در ستایش خورشید، مهر و یا خدای خورشید است. این مقاله پس از معرفی زندگی آخناتون، به مقایسه ی درونمایه ی نزدیک این دو سرود می پردازد. این مقایسه به این برآورد می رسد که خدای آتون ازلی، خالق و مدبر و نسبتا توحیدی یا وحدت وجودی است، در حالی که ایزد مهر هرچند خورشید نیست و با آنکه در کار آفرینشگری نیست، اما ناظر جهان و حامی و پشیبان راستکرداران است.
کلیدواژگان: آخناتون، ایزد مهر، مهر یشت، امنحوتپ، اوستا، آتون -
صفحه 41هر بخش از الهیات کارل رانر ارتباطی ناگسستنی با خوانش او از وضعیت انسان دارد؛ او معتقد است که خداوند سهمی از وجود خودش را با آدمی به اشتراک نهاده است. این عطیه ی خداوند منتظر پاسخ مثبت از سوی انسان است. چنین مولفه ی وجودیی در حیات عینی و ملموس آدمی آثاری دارد و تحقق راستین و غایی خود را خواستار است. این نگرش به انسان، راه به مسیح شناسی استعلایی می برد. مسیح پاسخ قطعی به این پیشنهاد وجودی خداوند است. بدین سان، او منتهای امکانی است که همگی انسان ها از آن برخوردارند بله گفتن به خداوند. رانر به واسطه ی سیر تکاملیی که در هستی می بیند، اهمیت کی هان شناختی مسیح را نشان می دهد و او را افزون بر انسان، برای کل عالم نیز دارای اهمیت می داند. این نگرش به مسیح دارای انطباق کامل با نگرش سنتی است که مسیح را تجسد کلمه ی خداوند می داند که در او اتحادی بین بشر و خداوند رخ داده است. این را نه تنها در بررسی مسیح شناسی استعلایی رانر و سیر تکاملیش، بلکه در اشاره ی او به اعتقادنامه ی کالسدون نیز مورد اشاره قرار داده ایم.
کلیدواژگان: انسان شناسی الهیاتی، مسیح، سیر تکاملی، اعتقادنامه ی کالسدون، تجسد، مسیح شناسی استعلایی، کارل رانر، فیض -
صفحه 61شناخت عرفانی آن سان که عین القضات زیست می کند، با زیستجهان دیگر عارفان چندان متمایز به نظر نمی رسد، اما شاید نخستین بار از رهگذر وی به شکل مدون آورده شده است. از این رو، پرسش بنیادین پژوهش این است که شناخت عرفانی از نگرگاه عین القضات چیست؟ و چگونه از دانش بازشناخته می شود؟ راه دریافت آن چگونه است؟ به نظر وی، ارزش معرفتی هر یک از دریافتهای بشری در شناخت عرفانی چگونه تعیین می شود؟ عین القضات در همه ی نوشته هایش در پی تبیین معرفت حقیقی (عرفانی) و تمایز آن از دیگر دانشهای بشری است و می کوشد تا آنها با یکدیگر درآمیخته نشوند و سالک از رسیدن به دانش ظاهری خودخواه نشده و همواره رسیدن به دانش حقیقی (معرفت) را پیش چشم داشته باشد. از نگرگاه وی، شناخت عرفانی پیامد تفکر و یا استدلال عقل بشر نیست، بلکه از سرشت خود آن معرفت مایه می گیرد و انسان تنها از راه کشف و شهود و یا وحی به شناخت آن توانا می شودکلیدواژگان: معرفت، عرفان، علم باطنی، علم لدنی، تمثل، _ طور وراء عقل
-
صفحه 85در منابع سده های نخستین اسلامی، به آیین و پرستشگاهی با موقعیت طبیعی استثنایی در اردهار (اردهال) کاشان اشاره شده که زرتشتیان در روز سیزدهم تیرماه در آنجا آیینی برگزار می کردند. این آیین شامل کوفتن سنگ بر کوه و طلب آب از چشمه ای جاری برای شفابخشی بوده است. همچنین در یکی از منابع دوره ی قاجار نیز به قدمگاهی در منطقه ی اردهار با همان موقعیت طبیعی اشاره شده که در آن کم و بیش همان آیین توسط اهالی منطقه انجام می شده است. این موقعیت که اکنون شناسایی شده است، در کوهی معروف به کوه قدمگاه در روستای کله قرار دارد. در این موقعیت یک شکاف ایوان مانند قرار دارد که از سقف آن آب می تراود و همچنین چشمه ای که آب کمی دارد و مردم به آن آبجه کهره می گویند. همانندی های موجود در دو گزارش متقدم و متاخر و تطبیق آن با موقعیت کنونی، نشان می دهد که به طور قطع، این دو گزارش به همین موقعیت اشاره دارند. بررسی ما نشان می دهد که این آیین در ابتدا به عنوان جشن تیرگان و آیین طلب باران در ارتباط با ایزد تیشتر انجام می گرفته است. همچنین از ایزد ناهید با عنوان بیدخت (بغدخت) درخواست آب و شفا می شده است. تقدس این مکان در دوره اسلامی نیز ماندگار شده اما با دگر کیشی، نامها و باورها، رنگی مطابق با باورهای اسلامی و شیعی گرفته است. این پدیدار شاید بتواند در مورد برخی دیگر از مناطق طبیعی که امروز در نزد مردم قداست دارند صادق باشد.
کلیدواژگان: ناهید، پرستشگاه زرتشتی، تیرگان، آیین های ایرانی، قدمگاه علی کله، سنگ زنی -
صفحه 101گناه آدم و حوا یکی از آموزه های بنیادین در مسیحیت است که اصطلاحا «گناه نخستین» نامیده می شود. آموزه ی گناه نخستین، نقشی کلیدی در الهیات مسیحی داشته و دلمشغولی بسیاری از اندیشوران مسیحی در درازای تاریخ مسیحیت بوده است. گفتگوها و مشاجره های الهیدانان مسیحی در خصوص گناه نخستین، به ویژه در دوره های نخستین مسیحیت، به برگرفتن موضعی رسمی از سوی کلیسا در این خصوص شد. در متون مقدس مسلمانان و به ویژه قرآن کریم نیز ذیل آیه هایی چند، به نافرمانی و گناه آدم و حوا پرداخته شده است و اندیشوران و مفسران بسیاری به گفتگو درباره ی گناه آدم و حوا در قرآن پرداخته اند. به رغم توافق فراگیری که میان مسیحیان و مسلمانان در باب لغزش آدم و حوا وجود دارد، در چند و چون آن، میان آنان اختلاف نظرهای جدی وجود دارد. در نوشتار پیش رو کوشیده ایم با برگرفتن رویکردی مقایسه ای که عمدتا مبتنی بر متون مقدس مسیحیان و مسلمانان است، موارد همسازی و ناهمسازی میان اسلام و مسیحیت در باب گناه آدم و حوا به تصویر کشیده شود.
کلیدواژگان: گناه نخستین، اسلام، مسیحیت، کتاب مقدس، _ آدم و حوا، قرآن کریم -
صفحه 127با ورود اسلام به ایران، بسیاری از ابعاد فرهنگی و تمدنی ایران دستخوش دگرگونی شد. یکی از این حوزه ها، قلمرو خوراک و آداب مربوط به آن بود که طی سده های دوم تا هفتم ق و همزمان با دوره تثبیت چیرگی اسلام بر زندگی ایرانیان در دوره ی خلافت عباسی، شکل فرجامین خود را پیدا کرد. این دگرگونی ها از مسیرهای متفاوتی به متن جامعه ایرانی راه یافت. یکی از این مسیرها، عارفان و صوفیان عرفا و متصوفه بودند که بر پایه ی دریافت خود از آموزه های اسلامی، با سفارشها و یا رفتارهای خود، زمینه ساز جابه جایی مفاهیم اسلامی مرتبط با خوراک در ایران شدند. در این مقاله خواهیم کوشید تا بر پایه ی متون به جا مانده از این جریان به بررسی این تاثیرگذاری پرداخته شود.
کلیدواژگان: اسلام، ایران بعد از اسلام، صوفیان، خوراک، عارفان
-
Page 1South Indian Language, Culture and Civilization, Dravidian civilization, is important for many of linguists, anthropologists and archaeologists. So, they are trying to find the origins of it. Today, the scholars of civilizations try, however, to find any connection between Dravidians culture and their own language and culture. So, they attempt to study in this field. It is clear that the cultural, religious and linguistic and even traditional similarities of Dravidians in different parts of the world could be a better reason for serious study of this civilization. They didn’t leave any systematic thing about their own culture and rites, coherent philosophical system, substantial literature, manuscripts and written sources to show their religion. But, we can obtain information about them from the stories and legends that are observed in the festivals and holy books and Indian religions.Keywords: Culture, Dravidian civilization, Language, Indian religions
-
Page 23Amonhotep IV, one of Egypt's most famous pharaohs, has been composer of hymns in praise of the sun or sun god, which remains in Inscriptions from fourteenth century BC. Amonhoteb stone inscription is the oldest document in which, at the first time, he has invited people to monotheism. Mehr Yasht is second long Yasht, in praise of sun, Mehr or Sun God, remains from one thousand years BC. This paper introduces the life of Akhenaten, and then compares similar content of two hymns. This comparison shows that God of Aton is eternal, creator, Administrator and somewhat monotheistic or pantheistic God, but Mehr (one of Iranian gods) although is not the sun & creator, but is observer of the world and supporter of the righteous.Keywords: Mehryasht, Avesta, Mithra., Aton, Amonhotep IV, Akhenaton
-
Page 41Each part of Karl Rahner’s theology is in deep relation to his understanding of human situation. He believes that God has communicated Himself with man. This self-offering of God to human needs a response from man. Such an existential part has certain effects on the concrete human life and seeks its true and ultimate realization. This attitude to human leads to transcendental Christology. Christ is the definite response to the self-offering of God. So He is the pinnacle of the possibility that all people enjoy; saying yes to God. Through emphasizing on an evolution in the world, Rahner indicates the Christ’s cosmological importance. In addition to his importance for man, he maintains Christ is so important for the entire world. Such an attitude to Christ is in conformity with the traditional one, saying Christ is the incarnation of the word of God, a real unification between God and man has occurred in him. In the present essay this is indicated, not only in surveying the transcendental Christology and Rahner’s belief in evolution, but in his paying attention to Chalcedon Creed.Keywords: Christ, theological anthropology, Chalcedon, Grace, incarnation, Karl Rahner, evolution, transcendental Christology
-
Page 61The mystical knowledge that ‘Ayn al-Qudāt propounds does not seem much different from other mystic’s point of view, but it might have been for the first time presented in a compiled form by him. Hence, the fundamental question in this research is: what is mystical knowledge in ‘Ayn al-Qudāt’s point of view and how this mystical knowledge is discerned from scientific knowledge? How can we find it? How epistemological value of each human perception is determined in mystical knowledge in his point of view? In all his works, ‘Ayn al-Qudāt attempts to explain true (mystical) knowledge and discern it from other human knowledge. He tries to avoid mistaking them with each other so that the seeker does not sink into exoteric knowledge, but he always concerns about moving toward the true knowledge. In his opinion, mystical knowledge is not the result of rational thinking or reasoning, but it is arisen from the nature of that knowledge itself which human being can only find it through disclosure, intuition, and revelation.Keywords: knowledge, mysticism, esoteric knowledge, apparition., divinely inspired knowledge, beyond the stage of reason
-
Page 85In early Islamic sources, it has been mentioned of a temple with exceptional natural position in Kashan Ardhar, where Zoroastrians held a ritual in the thirteenth day of July. This ritual includes knocking stone to mountain and seeking water from the spring for healing. Also in the sources of Ghajar Period, a step of the same natural position is mentioned in Ardhar area, where more or less the same ritual was performed by residents. The position that is now recognized is located in the mountain known the step mountain in the village of Kalle. In this position, there is a gap like portico, of which water is leaking, and there is a spring of little water which the people call Abjah Kahra. The similarities in both early and late reporting and its comparison with the current situation, definitely show that this two report refer to the same situation. The survey of this issue shows that, at first this ritual as Tirgan celebration and the ritual of seeking for rain was performed in relation to Tishtar god. Nahid god as Bidokht (Baghdokht), too, was sought for healing and water.Keywords: Zoroastrian temple, Tirgan, the step of Ali kalle., Nahid, Iranian rituals
-
Page 101One of the most important doctrines in Christianity is original sin. It has a key role in Christian theology and was the concern of many Christian thinkers during the history of Christianity. The debates and disputes of Christian theologians about it, especially in early history of Christianity lead to take a formal position about it by the Church. In sacred texts of Muslims, especially in Holy Qur’an many verses point out to disobedience of Adam and Eve too. So, many thinkers and commentators deal with the sin of Adam and Eve from the view of Holy Qur’an. Despite a general agreement between Christianity and Islam about the disobedience of Adam and Eve, there is, nevertheless, a main disagreement between them about the quantity and quality of the sin of Adam and Eve. this essay tries to show the similarities and differences as to the disobedience and sin of Adam and Eve through a comparative study which is based primarily on Islamic and Christian Scriptures.Keywords: Bible, Christianity, Islam, Adam, Eve, Original Sin, Holy Quran
-
Page 127With the advent of Islam in Iran, many aspects of Iranian culture and civilization were changed. One of these areas was the realm of food and customs which finds its final form from second century to seventh century A.D. It was simultaneous with the consolidation of Islam dominance in Iran during the Abbasid caliphate. These changes were injected into Iranian society by different pathways. One of these paths was Sufis and mystics who changed customs of food according to their understanding of Islamic teachings and transmitted it by their recommendation or behaviors.Keywords: Iran, Customs of food, Islam, literature of Sufis, mystics
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.