مطالعه اثر تیمار نوری بر میزان جنین زایی و باززایی گیاهچه ها در کشت میکروسپورهای سه رقم کلزای بهاره

استفاده از روش هاپلوئیدهای مضاعف شده می تواند برای اهداف اصلاحی از جمله کاهش طول دوره اصلاحی کاربرد داشته باشد. در تحقیق حاضر تاثیر تیمار نوری بر جنین زایی از کشت میکروسپورها در سه رقم کلزا؛ گلوبال، اپشن و پی اف و همچنین باززایی گیاهچه ها از جنین های حاصله در طی دو آزمایش جداگانه مورد مطالعه قرار گرفت. در آزمایش اول میزان جنین زا یی میکروسپورها در محیط کشت NLN-13 تحت تاثیر سه تیمار نوری شامل تاریکی مطلق، 16 ساعت نور و 8 ساعت تاریکی و تناوب یک روز تاریکی و یک روز 16 ساعت نور و 8 ساعت تاریکی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با 5 تکرار مطالعه شد. نتایج حاکی از معنی دار شدن اثر رقم، تیمار نوری و همچنین اثر متقابل بین دو فاکتور بود. تیمار تاریکی در دو رقم گلوبال و پی اف تاثیر معنی داری بر روی میزان جنین زایی داشت و سبب افزایش معنی دار میزان جنین زایی در مقایسه با دو تیمار دیگر شده است و در این دو رقم، میزان جنین زایی در تیمار تاریکی در گروه a قرار گرفت. اما در رقم اپشن سه تیمار نوری تفاوت معنی داری با همدیگر ندارند و نشان می دهد که در این رقم جنین زایی تحت تاثیر تیمار نوری قرار نگرفته است. در آزمایش دوم نیز میزان باززایی گیاه از جنین های حاصل از کشت میکروسپور به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی دو فاکتوره با 10 تکرار مطالعه شد. رقم شامل گلوبال، اپشن و پی اف فاکتور اول و جنین های بدست آمده در شرایط تاریکی و 16 ساعت نور و 8 ساعت تاریکی فاکتور دوم را تشکیل دادند. نتایج حاکی از آن است که فقط اثر رقم بر روی میزان باززایی گیاهچه ها معنی دار بود. نتایج همچنین نشان داد که رقم پی اف بیشترین تعداد گیاهچه های باززایی شده را داشت و در گروه a قرار گرفت.