بررسی تاثیر اجرای قانون هدفمندی یارانه ها بر بهای تمام شده خدمات سازمان اتوبوسرانی و تاکسیرانی؛ مطالعه موردی: شهر مشهد

هدف گیری یارانه ها و اصلاح قیمت حامل های انرژی از جمله سوخت و فرآورده های نفتی که به طور مستقیم بخش حمل و نقل درون و برون شهری را تحت تاثیر قرار می دهد، ضروری است. در این مطالعه به بررسی تاثیر اجرای قانون هدفمندی یارانه ها بر خدمات اتوبوسرانی و پیش بینی بهای تمام شده این خدمات پرداخته شده است. بدین منظور از روش الگویتم ژنتیک و مدل تقاضا برای خدمات اتوبوسرانی استفاده شد. قیمت حامل های انرژی نیز از مدل برآورد گردید. نتایج پیش بینی خدمات اتوبوسرانی در نتیجه اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها، حاکی از افزایش تقاضا به میزان متوسط سالانه 8.81 درصد می باشد. در حالت عدم تجهیز ناوگان، بهای تمام شده خدمات اتوبوسرانی بر طبق خوش بینانه ترین سناریو از 3240 ریال در سال اول تا 6593 ریال در سال پایانی و در بدبینانه ترین سناریو، از 3472 ریال به 7608 ریال افزایش خواهد یافت. با لحاظ کردن هزینه های تجهیز ناوگان متناسب با رشد تقاضای خدمات اتوبوسرانی، بهای تمام شده خدمات بر طبق سناریوی خوش بینانه از 3529 ریال در سال اول تا 11044 ریال در سال پایانی اجرای قانون افزایش می یابد و در سناریوی تورمی بدبینانه، بهای تمام شده خدمات اتوبوسرانی از 3635 ریال به 11361 ریال افزایش خواهد یافت. نتایج پیش بینی بهای تمام شده خدمات تاکسیرانی، نشان داد که کرایه کارشناسی 5 کیلومتر سفر با تاکسی پیکان در سال 1390 و در سناریوی خوش بینانه به 5731 ریال و در سنایوی بدبینانه به 6275 ریال خواهد رسید. کرایه کارشناسی 5 کیلومتر سفر با تاکسی سمند در سال 1390 و در سناریوی خوش بینانه به 9739 ریال و در سنایوی بدبینانه به 11151 ریال خواهد رسید. در صورت آنکه دولت بخواهد یارانه را مستقیم به راننده تاکسی پرداخت نماید، تا کرایه تاکسی در اثر اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها افزایش نیابد، بایستی در سال اول اجرای قانون و در سناریو خوش بینانه به یک راننده پیکان (پژو، پراید) روزانه مبلغ 59023 ریال و در سال به کل رانندگان پیکان در شهر مشهد تقریبا مبلغ 24 میلیارد تومان پرداخت نماید و به هر راننده سمند روزانه مبلغ 79147 ریال و در سال به کل رانندگان سمند مبلغ 4 میلیارد تومان پرداخت نماید و در سنایوی بدبینانه به راننده تاکسی پیکان (پژو، پراید) روزانه مبلغ 88392 ریال و در سال به کل رانندگان پیکان مبلغ 36 میلیارد تومان و به هر راننده سمند روزانه مبلغ155381 ریال و در سال به کل رانندگان سمند مبلغ 8 میلیارد تومان، پرداخت نماید.