تحلیل نمونه هایی از نقوش زنان بر سفال دوران اسلامی

موضوع تحقیق پیش رو، بررسی و تحلیل تعدادی از سفالینه های دوران اسلامی است که حاوی نقوش تزیینی زنان می باشند. هدف اصلی این مقاله، شناسایی عوامل تعیین کننده استفاده از این نوع نقوش و پاسخ به سوالات مهمی از این قبیل است: نقوش زن بیشتر در کدامیک از مقاطع تاریخی هنر سفالگری دوران اسلامی مشاهده می شود؟ این نقوش دارای چه ویژگی هایی بوده و چه عواملی در کاربرد آن ها تاثیرگذار بوده است؟ بدیهی است که پاسخ به سوالات فوق می تواند ما را در شناخت هرچه بیشتر موقعیت و جایگاه سیاسی، اجتماعی و... زن مسلمان ایرانی و تفاوت های آن با دوران قبل از اسلام یاری کند. در همین راستا پس از بررسی نمونه های متعدد سفال دوران اسلامی ایران به خصوص سفال های قرون میانی، تعدادی از مهم ترین و گویاترین آن ها انتخاب شد و سپس سایر عواملی که در کاربرد این نقوش موثر بودند مورد تحقیق قرار گرفت. بنا بر یافته های تحقیق، کاربرد نقوش زنان بر سفال دوران اسلامی به طور خاص طی ادوار سلجوقی و ایلخانی، تحت تاثیر عوامل متعددی از جمله: ورود اقوام جدید با نگرش های نو به زن، شکوفایی ادبیات در قالب داستان های ملی ایرانیان مانند شاهنامه فردوسی و خمسه نظامی و رواج مفاهیم خاص نجومی توام با نمادهای مونث، صورت گرفته است.