تربیت مبتنی بر توکل

هدف از نگارش این مقاله، بررسی عنصر توکل به عنوان عاملی اساسی در زندگی فرد مسلمان و چگونگی وارد ساختن آن به فرآیند تعلیم و تربیت است. بدین منظور از روش اسنادی- تحلیلی استفاده شد. نتایج این پژوهش حاکی از آن بود که توکل یا اعتماد به خدا به عنوان منبع اصلی تمام قدرت ها از اعتقاد به توحید و عمل منطبق با آن سرچشمه می گیرد، دارای ابعاد قلبی، عملی، تکوینی و تشریعی می باشد. همچنین توکل مراتبی دارد که کسب آگاهی اساس آن است. این مراتب عبارتند از: ایمان قلبی، آرامش، معرفت، شهود و توحید در کثرت. بر این اساس، هدف غایی تربیت مبتنی بر توکل، دستیابی به بالاترین مرتبه ی توکل است که با اهداف جزیی، چون آگاهی از فلسفه ی توکل، پرورش ابعاد مختلف توکل، پرورش افراد شجاع و قاطع و خود - تربیتی بیان می شود. برای دستیابی به اهداف فوق می توان از روش های تلقین، پیامدنگری، ایجاد بصیرت و ایمان قلبی و تحریک ایمان استفاده کرد و به دستاوردهایی چون جلب محبت الهی، مقاومت در برابر عوامل شیطانی، دشمنان و مشکلات، آرامش روانی و... نائل شد. این نتایج مبین آن است که عنصر توکل می تواند با ورود به قلمرو تعلیم و تربیت، تحولی مثبت در زندگی افراد به وجود آورد.