تعیین شاخص های ارزیابی نقشه تحول نظام سلامت کشور

برای پیاده سازی نقشه تحول نظام سلامت به شیوه درست، لازم است روند پیاده شدن و اثربخشی آن با شاخص های دقیق پایش شود. این مطالعه به منظور انتخاب بهترین شاخص های کلان سلامت جهت استفاده از آن ها در پایش نقشه انجام گرفت.
این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی انجام شد. جامعه پژوهش در این مطالعه شامل خبرگان و کارشناسان مطرح کشور بود. نمونه گیری در این مطالعه با روش هدفمند انجام شد. برای جمع آوری داده ها شاخص هایی که به زعم محققین از اهمیت بیشتری جهت ارزیابی نقشه سلامت کشور برخوردار بودند، انتخاب شدند و در کنار معیارهای معینی، اجزای اصلی پرسشنامه نظرخواهی از خبرگان را تشکیل دادند. در مرحله نظرخواهی از صاحب نظران، از تعداد بسیار محدود ولی کاملا خبره و کارشناسان مطرح کشور استفاده شد. برخی از پرسشنامه ها از طریق ایمیل و بقیه به صورت حضوری توسط پاسخگویان تکمیل گردید. در نهایت 34 پرسشنامه تکمیل شد و مورد تحلیل قرار گرفت.
بر اساس یافته های این مطالعه، مهم ترین شاخص ها از دیدگاه صاحب نظران کشور، شاخص های امید زندگی در بدو تولد (با میانگین 3/0 ± 3/4)، مرگ و میر نوزادان (3/0 ± 2/4)، مرگ و میر مادران (2/0 ± 2/4)، انحراف معیار امید زندگی در بین شهرستان های مختلف کشور (3/0 ± 8/3)، درصد پرداخت از جیب (4/0 ± 4)، هزینه کل پرداختی دولت برای بخش بهداشت و درمان (3/0 ± 1/4) و پوشش همگانی بیمه جمعیت (2/0 ± 4/4) بودند.
یافته های این مطالعه نشان داد که شاخص های هفت گانه انتخاب شده، پتانسیل استفاده جهت اطمینان از حرکت درست بر اساس اهداف تعیین شده در نقشه تحول نظام سلامت را دارا می باشند. پیشنهاد می شود که در مراحل بعدی، ضمن تعیین میزان مطلوب این شاخص ها در پایان دوره و نیز در برخی سال های میانی، مکانیزم های مناسب جهت فراهم آوردن اطلاعات در این خصوص و اندازه گیری شاخص های مذکور فراهم گردد.