تحلیل مولفه های اصلی مشخصات بارش سالانه شهر زنجان

تحلیل مولفه های اصلی یک روش بهینه ریاضی برای کاهش حجم داده ها و تبدیل متغیرهای اولیه به چند مولفه محدود است به طوری که این چند مولفه بیشترین پراش متغیرهای اولیه را توجیه نماید. در این مطالعه برخی مشخصات آماری بارش سالانه شهر زنجان شامل مجموع بارش سالانه، تعداد روزهای بارانی، بزرگ ترین بارش روزانه در سال، نسبت بارش بیشینه به مجموع بارش سالانه و مشخصاتی از قبیل انحراف معیار، چولگی، کشیدگی، میانگین قدر مطلق انحراف از میانگین و میانگین قدر مطلق تغییرپذیری سالانه که از بارش ماهانه برای هر سال محاسبه گردید در معرض تحلیل مولفه های اصلی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با چهار مولفه می توان بیش از 95 درصد از تغییرات بارش سالانه را توضیح داد. مولفه اول که بالاترین پراش داده ها (6/42 درصد) را تبیین می کند، نماینده بارش سالانه و شاخص های مطلق تغییرپذیری آن یعنی انحراف معیار، میانگین قدر مطلق انحراف از میانگین و میانگین قدر مطلق تغییرپذیری سالانه می باشد. مولفه دوم نماینده شاخص های شکل توزیع فراوانی (چولگی و کشیدگی)، مولفه سوم نماینده بارش های بیشینه و در نهایت مولفه چهارم نماینده تعداد روزهای بارانی می باشد. تحلیل روند نمرات مولفه ها نشان داد که نمرات مولفه های اول و چهارم به ترتیب دارای روند معنی دار کاهشی و افزایشی حول یک خط را دارند که نشان از کاهش بارش در طول دوره آماری مورد مطالعه از یک طرف و یکنواخت شدن توزیع زمانی آن دارد.