تحلیل همدید عوامل موثر در فراوانی روزهای گرد و غباری غرب کشور

سامانه های همدیدی موثر در گرد و غبارهای غرب کشور براساس داده های ثبت شده ایستگاه های هواشناسی با استفاده از روش آماری تحلیل مولفه های اصلی و بکارگیری سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) مورد شناسایی قرار گرفت. برای دستیابی به این هدف از داده های تعداد روزهای همراه با گرد و غبار مشاهده شده در 50 ایستگاه هواشناسی در فاصله زمانی 1986 تا 2005 استفاده شد. نتایج بدست آمده از بکارگیری روش PCA نشان داد که 5 سامانه سینوپتیکی (یا 5 مولفه اول) قادر به تبیین 12/69 درصد واریانس تغییرات فضایی گرد و غبارهای غرب کشور است. در گام بعد به منظور شناسایی سامانه های مذکور، ضریب همبستگی هر یک از ایستگاه ها با هر یک از مولفه ها به محیط GIS Arc منتقل و با استفاده از روش درونیابی کریجینگ الگوهای سینوپتیک تاثیرگذار بر گرد و غبارها شبیه سازی شدند. با مقایسه و تطابق نقشه های استخراج شده با نتایج حاصل از مطالعات انجام شده در زمینه سامانه های سینوپتیک ایجادکننده گرد و غبارها در غرب کشور؛ مشخص گردید که سامانه پرفشار آزور از طریق ایجاد کم فشارهای گرمائی سطح زمین بیشترین نقش را در پراکندگی فراوانی روزهای گرد و غباری در غرب ایران دارد.