مقایسه الگوی PCR-RFLP با توالی یابی مستقیم ناحیه ITS نمدارهای هیرکانی

یکی از نشانگرهایی که امروزه به عنوان DNA بارکد برای گونه های گیاهی پیشنهاد می شود، تعیین توالی ناحیه هسته ای ITS است. از آنجا که توالی یابی روشی پر هزینه و نیازمند زمان طولانی است، این مطالعه با به کارگیری روش PCR-RFLP قصد دارد تا ضمن مطالعه الگوی چند شکلی ناحیه ITS نمدارهای هیرکانی، نتایج این دو روش (توالی یابی و PCR-RFLP) را با یکدیگر مقایسه نماید. به این منظور با استفاده از هشت آنزیم برشی، الگوی الکتروفورزی 9 گونه نمدار جمع آوری شده از جنگل های هیرکانی شمال ایران بررسی شد. نتایج نشان داد که علاوه بر آنزیم EcoRI که فاقد جایگاه برش در گیاهان گل دار است، آنزیم BsrBI نیز در تمام توالی های نمدار مطالعه شده، بدون جایگاه برش است. هر دو روش گونه های مورد بررسی را در 9 گروه مجزا قرار داد و تنها تفاوت در گروه بندی گونه Tilia begonifolia Steven است که یکی از پایه های آن در روش RFLP با گونه T. hyrcana Tabari and Colagar و در روش توالی یابی مستقیم با گونه T. rubra Rupr. در گروهی مجزا قرار گرفته است. همچنین، میزان همسویی نسبتا بالای این دو روش با استفاده از آزمون منتل نیز تایید شد (57/0r=). تحلیل PCoA نیز گویای تمایز گونه های T. dasystyla، T. hyrcana و T. rubra و با منشا هیرکانی از یکدیگر است و تنها گونه T. begonifoila را نتوانسته است از این گونه ها جدا نماید. بنابراین، با توجه به نیاز به صرف زمان و هزینه کمتر برای روش PCR-RFLP ناحیه ITS و نیز همسویی نسبتا بالای نتایج آن با روش توالی یابی مستقیم، این روش به عنوان روشی مناسب، ساده و کم هزینه برای تبارشناسی گونه های گیاهی پیشنهاد می شود.