آزمون مدل خطای دارویی پرستاران براساس مدل خطای انسانی ریزن

از شایع ترین خطاهای پزشکی شناخته شده می توان به خطاهای دارویی اشاره کرد. از آنجایی که معیارهای اندازه گیری کارایی یک تئوری در حیطه ی پرستاری، کاربرد آن جهت کمک به تشریح، توصیف یا پیش بینی پدیده و همچنین توانایی آن در هدایت و جهت دهی به عملکرد ها به عنوان یک تئوری موقعیتی می باشد، مطالعه حاضر با هدف آزمون مدل نظری خطای انسانی ریزن در خطاهای دارویی پرستاران انجام شد.
در این مطالعه توصیفی – همبستگی در سال 1392، 150 پرستار شاغل در بخش های مختلف بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه ای شامل اطلاعات جمعیت شناسی، ابزار پیچیدگی مراقبت پرستاری والسکوئیز (Velasquez Care Complexity)، پویایی کار سالیر (Salyer Work Dynamic)، ارتباط پزشک- پرستار گیتل و همکاران (Gittell et al Nurse-Physician Communication)، تعهد کاری مینیک و همکاران (Minick et al Work Commitment)، جو یادگیری روبویک و همکاران (Rybowiak et al Learning Climate) و گزارش خطای دارویی ویکفیلد و همکاران (Wakefield et al Medication error Reporting) را برای تعیین عوامل فردی و سازمانی مرتبط با خطای دارویی براساس مدل خطای انسانی ریزن تکمیل کردند. برای تحلیل داده از نرم افزار SPSS نسخه ی 16 و LISREL نسخه 8/8 با روش تحلیل مسیر در سطح معناداری 01/0 استفاده گردید.
اکثریت پرستاران (7/44 %) در محدوده ی سنی 40-31 سال قرار داشتند و تجربه ی کاری آنها بین 80/6 ± 10/10 سال بود. شاخصهای برازش مدل (GFI=0.99، RSMEA=0.00، = 4.83 RMR=0.65، CFI =1) نشان داد که مسیرهای در نظر گرفته شده جهت ارتباط بین متغیرها مناسب پیش بینی شده است. همبستگی بین متغیر جو یادگیری با تعهد کاری با ضریب استاندارد شده (40/0= r) و جو یادگیری با ارتباط پزشک - پرستار با ضریب استاندارد شده (20/0= r) وجود داشت و بین بقیه متغیرها ارتباط معنی دار ی مشاهده نشد.
نتیجه گیری کلی: باتوجه به مدل خطای دارویی پرستاران، تشویق افراد به گزارش خطاها و استفاده از آن به عنوان روشی برای یادگیری خود و همکاران در آینده بسیار کمک کننده است. از سوی دیگر مسئولین با ایجاد جو یادگیری مثبت در سازمان و تعدیل توبیخ و تنبیه برای خطاهای غیرعمدی و ارائه راهکارهایی برای پیشگیری از وقوع مجدد آن در آینده می توانند بسیار اثربخش باشند.