بررسی تاثیر پخش سیلاب بر ویژگی های فیزیکوشیمیایی خاک (مطالعه موردی: ایستگاه پخش سیلاب گچساران)

از ویژگی های مناطق خشک و نیمه خشک، علاوه بر کمبود و نقصان بارندگی، نزول بارش هایی با شدت نسبتا زیاد و مدت کوتاه است؛ این حالت در اکثر مواقع به وقوع سیلاب های حجیمی منجر می شود. این سیلاب ها رسوبات فراوانی دارند که، در صورت گسترش آن ها در سطح اراضی، خصوصیات خاک را تغییر می دهند. در این تحقیق آثار گسترش سیلاب (پس از 12 سال از تاسیس ایستگاه پخش سیلاب گچساران) بر خصوصیات خاک بررسی شد. بدین ترتیب، نمونه های برداشت شده از اعماق 0 15، 15 30، 30 45، و 45 60 سانتی متری از سطح خاک عرصه های پخش و شاهد برای تجزیه فیزیکی و شیمیایی به آزمایشگاه انتقال یافت و خصوصیات فیزیکی، شامل درصد رس، سیلت، ماسه، و گراول، و خصوصیات شیمیایی، شامل pH، هدایت الکتریکی، درصد آهک، آنیون ها، و کاتیون ها، تعیین گردید. نتایج نشان داد رسوبات ریزدانه، شامل رس، سیلت، و ماسه، در عرصه پخش افزایش چشمگیری یافته است. با وجود این، پخش سیلاب تاثیر ناچیزی بر تغییرات شیمیایی خاک داشته است. از میان ویژگی های شیمیایی pH و میزان آهک بیشترین تاثیرپذیری ناشی از سیلاب را داشتند، به طوری که اسیدیته کاهش و آهک در دو عمق افزایش معنی داری داشت. پخش سیلاب ویژگی های فیزیکی عرصه پخش را به خوبی متحول کرد، زیرا محدودیت گراولی بودن خاک منطقه با افزایش میزان رسوبات ریزدانه تعدیل گردید. به طور کلی، پخش سیلاب خصوصیات خاک سطحی، به ویژه خواص فیزیکی، عرصه پخش را بیشتر تحت تاثیر قرار می دهد و از سطح به عمق میزان تغییر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی عرصه پخش ناچیز می شود.