منجی موعود در ادیان بزرگ قبل از اسلام

از روزگار کهن، اعتقادبه ظهور مصلح، اصلی اساسی بوده است. بسیاری از پیامبران پیشین، آمدن دیگری را وعده می داده اند. همچنین در سرتاسر بشارتها واشارتهای پیشینیان، همواره سخنانی درباره “موعودآخرین” و “منجی آخرالزمان” گفته شده است. در هر کدام از دیانتهای قدیم ازاین موعود به عنوانی یاد شده است همچون کالکی، بودای پنجم، سوشیانس، مسیحا، پسر انسان و...، که متعارف و آشنای مردمان خاص آن زمان بوده است. همچنین نشانه ها و خصوصیاتی از او، آئین نجات بخش اش و علائم ظهور ووقایع پس از ظهور او در این آثار کهن آمده است که علی رغم بعد زمانی و جغرافیایی بسیار نزدیک و مشابه هم هستند که این مطلب نشانگر اعتقاد به یک حقیقت و اصل واحد در همه ادیان بزرگ است و آن چیزی جز ایمان و امید به ظهور منجی آخرالزمان نیست. البته گونه های مختلفی از اعتقاد به مصلح آخرین در ادیان دیده می شود. در یک جا، نجات بخش صرفا یک مصلح اجتماعی است و درگونه دیگر فقط در صدد رستگاری معنوی افراد بشر است و در حالت سوم هر دو رسالت را به عهده می گیرد. از طرف دیگرموعود آخرین گاهی قوم گرا و گاهی در صد نجات تمام جهانیان است. همچنین در برخی ادیان وعده به آمدن شخص معین داده شده است (شخصی) و گاهی صحبت از شخص خاصی نیست بلکه وعده بیشتر راجع به نوید افق روشن در آینده بشر همراه با ظهور یک مصلح جهانی است (نوعی). در این مقاله با استفاده از روش کتابخانه ای و کتب مقدس و منابع غالبا درجه اول، پس از مروری مختصر به برخی از بشارتهای گذشتگان وسخنان پیامبران الهی در ادیان قبل از اسلام به تحلیل و گونه شناسی اندیشه موعود در این ادیان پرداخته شده است.