تحلیل ژئومتری حوضه های زهکشی با استفاده از شواهد ژئومورفولوژی تکتونیک (مطالعه موردی: چهار حوضه زهکشی صدخرو، کلاته سادات، فاروب رومان و گلیان)

شبکه های زهکشی به عنوان بخشی از لندفرم های ژئومورفولوژیک در مقابل حرکات نئوتکتونیک حساس هستند. هدف این پژوهش بررسی ناهنجاری سلسله مراتبی شبکه زهکشی و ارتباط آن با تکتونیک در حوضه های زهکشی صدخرو و کلاته سادات (دامنه جنوبی کوه های جغتای)، فاروب رومان (دامنه جنوبی بینالود) و گلیان (دامنه شمالی کوه های آلاداغ) می باشد. شاخص های ناهنجاری سلسله مراتبی (∆a)، تراکم ناهنجاری سلسله مراتبی (ga)، شاخص انشعابات (R)، شاخص درصد عدم تقارن حوضه (PAF)، نسبت شکل حوضه (BS) و میانگین طول آبراهه درجه ((LN1 در آن مورد محاسبه قرار گرفت. سپس رابطه خطی بین پارامترها و ضریب همبستگی بین آن ها به دست آمد. بررسی داده ها نشان می دهد که رابطه مستقیمی بین∆a و ga با ضریب همبستگی بالا (963/0r=) در حوضه های مطالعاتی وجود دارد. هم چنین رابطه مستقیمی بین پارامترهای ∆a و ga با پارامترهای، PAF BS و LN1 می باشد. ضریب همبستگی ∆aبا پارامترهای PAF، BS و LN1 به ترتیب 796/0، 737/0 و 892/0 و ضریب همبستگی ga با پارامترهای PAF، BS و LN1 نیز به ترتیب 920/0، 875/0 و 896/0 به دست آمد. رابطه معناداری بین R و دیگر پارامترها وجود ندارد. بررسی روابط بین پارامتر ها نشان دهنده کارایی بالای شاخص ∆a و ga در مقایسه با شاخص R برای شناسایی تکتونیک فعال حوضه های زهکشی می باشد. براساس شاخص های مذکور، هر چند تمام حوضه های مطالعاتی از نظر تکتونیکی فعال هستند اما بیش ترین فعالیت تکتونیکی به ترتیب در حوضه های فاروب رومان، صدخرو و گلیان و کم ترین مربوط به حوضه کلاته سادات می باشد.