تجزیه و تحلیل داده های اپیدمیولوژی بیماری های ناشی از مواد غذایی در ایران

بیماری های منتقله از غذا و مقاومت به عوامل ضد میکروبی دو معضل جهانی بوده که روز به روز در حال گسترش در دنیا می باشد. هدف از این پژوهش، تجزیه و تحلیل داده های شیوع بیماری ناشی از مواد غذایی در سطح کشور بوده است.
در این مطالعه توصیفی طی یک سال از فروردین تا اسفند 1391 در آزمایشگاه میکروبیولوژی دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، 301 نمونه سواپ مدفوع از 73 طغیان غذایی کشوری از استان های مختلف جمع آوری و پس از شناسایی علل میکروبی طغیان، با استفاده از روش کربی بائر الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی باکتری های بیماری زا مشخص گردید.
از 73 طغیان بررسی شده از نواحی مختلف ایران، بیشترین آمار طغیان بیماری های منتقله از غذا از استان همدان با 26 طغیان (35/6%) و 103 نمونه (34/2%) به دست آمد. از 73 طغیان 40 مورد (54/79%) ناشی از غذا، شش مورد (8/22%) ناشی از آب و 27 مورد (36/98%) نامشخص بود (P< 0.0001). از 73 طغیان، 57 مورد (78/08%) در شهر و 16 طغیان (21/92%) در روستا اتفاق افتاده است (P< 0.0001). از میان ارگانیسم های پاتوژن گرم منفی جدا شده شیگلاها (6/9%) و از گرم مثبت ها استافیلوکوکوس اورئوس (12/8%) بیشترین شیوع را داشتند. گروه سنی غالب زیر پنج سال (16/4%) بود و بیشتر بیماران مرد بودند (186 (61/8%)). بیشترین علایم بالینی مربوط به درد شکمی (82%)، استفراغ و تهوع (68/4%)، اسهال خونی (23/3%) و اسهال غیر خونی (76/7%) بود. همگی ارگانیسم های گرم منفی به دست آمده به آنتی بیوتیک سیپروفلوکساسین حساس و به کلیندامایسین مقاوم بودند. گرم مثبت ها همگی به آنتی بیوتیک سفالکسین حساس و به پنی سیلین مقاوم بودند.
آگاهی از نوع باکتری ایجادکننده بیماری های منتقله از غذا و الگوی مقاومت دارویی آن در کاهش شیوع طغیان ها حایز اهمیت است.