تعیین زمان قطع آبیاری ژنوتیپ های کلزا در شرایط شمال خوزستان

به منظور ارزیابی واکنش ژنوتیپ های کلزا نسبت به قطع آبیاری، آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار به مدت دو سال در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد به مورد اجرا گذاشته شد. عامل اصلی شامل قطع آبیاری در چهار سطح (قطع آبیاری در مراحل پایان گلدهی، پایان خورجین دهی، 10 درصد رسیدگی خورجین های ساقه اصلی و 30 درصد رسیدگی خورجین های ساقه اصلی) و عامل فرعی نیز شامل چهار ژنوتیپ بود (SG10-86369، SG19-86369، SG63-86369 و Hyola401). نتایج تجزیه مرکب آزمایش نشان داد که اثر سال، قطع آبیاری، ژنوتیپ و همچنین اثر متقابل قطع آبیاری و ژنوتیپ بر تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزاردانه، شاخص برداشت و عملکرد دانه معنی دار بود. مقایسه میانگین های مربوط به اثر متقابل قطع آبیاری و ژنوتیپ نشان داد که حداکثر تعداد خورجین در بوته (62/97) در شرایط قطع آبیاری در مرحله 30 درصد رسیدگی خورجین های ساقه اصلی به ژنوتیپ Hyola401 و حداقل مقدار (44/37) نیز در شرایط قطع آبیاری در پایان گلدهی به ژنوتیپ SG10-86369 اختصاص یافت. بیشترین وزن هزاردانه (18/4 گرم) نیز در تیمار قطع آبیاری در مرحله 30 درصد رسیدگی خورجین های ساقه اصلی و ژنوتیپ Hyola401مشاهده شد. واکنش ژنوتیپ ها نسبت به زمان قطع آبیاری متفاوت بود. بیشترین عملکرد دانه (5/2743 کیلوگرم در هکتار) به ژنوتیپ Hyola401 و قطع آبیاری در مرحله 30 درصد رسیدگی خورجین های ساقه اصلی و کمترین عملکرد دانه (83/1465 کیلوگرم در هکتار) به ژنوتیپ SG63-86369 و قطع آبیاری در مرحله پایان گلدهی اختصاص یافت. با توجه به اینکه واکنش ژنوتیپ Hyola401 نسبت به قطع آبیاری در مراحل 10 و 30 درصد رسیدگی خورجین های ساقه اصلی یکسان است، می توان زمان مناسب برای قطع آبیاری را مرحله 10 درصد رسیدگی خورجین های ساقه اصلی است.