پاسخ شش رقم گندم به تنش رطوبتی انتهای دوره رشد

به منظور بررسی واکنش های بیوشیمیایی، مورفولوژیک و فیزیولوژیک شش رقم گندم، در شرایط تنش رطوبتی، پژوهشی در محیط کنترل شده در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در سال 1392 - 1391 به اجرا درآمد. تیمارهای رطوبتی در دو سطح (50 و 100% ظرفیت زراعی) و ارقام گندم شامل هامون، پیشتاز، مرودشت، شیراز، چمران و سیروان بودند. نتایج نشان داد که تنش رطوبتی کاهش معنی دار سطح برگ پرچم (23/ 7%)، تعداد دانه در سنبله (37/ 17%)، وزن هزار دانه (88/ 20%)، عملکرد دانه (73 /17%)، عملکرد بیولوژیک (15%) و شاخص برداشت (75/ 10%) و نیز افزایش محتوای کلروفیل (48/ 14%) را در گندم به همراه داشت. پاسخ ارقام مختلف به تنش رطوبتی متفاوت بود و در شرایط تنش کم آبی کمترین کاهش در عملکرد و اجزای عملکرد مربوط به ارقام سیروان و چمران و بیشترین کاهش در ارقام شیراز و مرودشت مشاهده شد. در مقابل، تنش رطوبتی سبب افزایش میزان فعالیت آنتی اکسیدان های آنزیمی پراکسیداز، کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز گردید. بین ارقام مختلف گندم نیز از این نظر تفاوت معنی داری وجود داشت. به طوری که افزایش میزان فعالیت این آنزیم ها در ارقام سیروان و چمران بیشتر از سایر ارقام بود. به نظر می رسد که ارقام سیروان و چمران از طریق افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی خود، به عنوان یک مکانیسم دفاعی، از تنش رطوبتی آسیب کمتری دیده باشند و در این شرایط از عملکرد و اجزای عملکرد بالاتری نیز برخوردار بودند.