سنجش و رتبه بندی قدرت ملی کشورها در جهان اسلام

به مجموعه ای از توانایی های مادی و معنوی که در قلمرو یک واحد جغرافیایی- سیاسی به نام کشور وجوددارد، قدرت ملی گفته می شود. سنجش و اندازه گیری قدرت ملی کشورها به منظور تعیین جایگاه کشور در نظام ژئوپلیتیک جهانی و مقایسه قدرت کشورها، همواره از دغدغه های جغرافی دانان سیاسی، دانشمندان علوم سیاسی و روابط بین الملل بوده است. ازهمین رو، تلاش های متعددی از سوی صاحب نظران برای سنجش قدرت کشورها در قالب ابداع روش ها و مدل های تک متغیره و چندمتغیره محدود انجام شده است. در این پژوهش با مروری بر مدل های پیشین سنجش قدرت ملی و با استفاده از مدل جدید سنجش قدرت ملی، قدرت کشورهای جهان اسلام در قالب نه فاکتور اقتصادی، سیاسی، نظامی، فضایی، فرامرزی، سرزمینی، علمی و فناوری، اجتماعی و فرهنگی بررسی و ارزیابی شده است. بر این اساس، ضمن مشخص کردن رتبه کشورهای جهان اسلام از نظر میزان قدرت در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و... به مقایسه رتبه جمهوری اسلامی ایران با کشورهای مذکور در هریک از فاکتورهای نه گانه و همچنین در مجموع فاکتورها (میزان قدرت ملی) پرداخته، و در پایان نیز ساختار سه سطحی قدرت بر اساس مدل مزبور ترسیم شده و جایگاه کشورهای جهان اسلام در این ساختار مشخص شده است.