ارزیابی تاثیر کودهای زیستی و محلول پاشی بور بر عملکرد دانه ماش در شرایط تنش خشکی

به منظور بررسی واکنش ماشVigna radiata L .) ) به محلول پاشی بور و تلقیح بذربا کودهای زیستی در شرایط تنش خشکی آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی اجرا شد. عامل تنش خشکی در سه سطح: (بدون قطع آبیاری (آبیاری در تمامی مراحل رشد،تیمار شاهد)؛ قطع آبیاری از مرحله سبز شدن تامرحله گلدهی و قطع آبیاری از مرحله گلدهی تا رسیدگی فیزیولوژیک) در کرت های اصلی و ترکیب دو عامل (محلول پاشی بور با غلظت 5در هزار و عدم محلول پاشی) و تلقیح بذر باکودهای زیستی (سوپرنیتروپلاس و نیتراژین) در کرت های فرعی بررسی شدند. صفات عملکرد دانه، عملکرد زیستی، وزن هزار دانه، تعداد دانه در غلاف، و میزان پرولین برگ اندازه گیری شد. نتایج نشان داد تیمارهای قطع آبیاری در هردو مرحله رشدی باعث کاهش معنی دار صفات عملکرد دانه، عملکرد زیستی، وزن هزار دانه، تعداد دانه در غلاف، و میزان پرولین برگ گیاه ماش گردید. اما اثر ساده تلقیح با کود زیستی و همچنین محلولپاشی بور بر هیچکدام از صفت های مورد مطالعه معنی دارنبود. اثر متقابل تنش خشکی و محلول پاشی با بور بر تمامی صفات به جز وزن هزار دانه معنی دار بود. اثرمتقابل تلقیح با کود زیستی و محلول پاشی با بور بر عملکرد دانه ومیزان پرولین برگ معنی دار بود.اثر متقابل سه تیمار تنش خشکی، تلقیح با کود زیستی و محلول پاشی با بور تنها بر عملکرد دانه و عملکرد زیستی معنی دار بود.به طور کلی نتایج نشان داد که آبیاری در مرحله زایشی عمدتا به دلیل نیاز بالا به مواد فتوسنتزی ضروری است. و تیمارهای تلقیح با کودهای زیستی و محلول پاشی نتوانسته است اثرات نامطلوب تنش خشکی را کاهش دهد، بنابراین می توان چنین نتیجه گیری کردکه برای حصول عملکرد بهینه در مناطق خشک و نیمه خشک، می باید آبیاری در تمامی مراحل رشد، به ویژه در مرحله زایشی انجام شود.