سنت فکری چپ اسلامی و نسبت آن با اندیشه نظام سیاسی در ایران معاصر

اندیشه چپ در ایران برآمده از شرایط خاص سیاسی و اقتصادی در دوره معاصر بوده که در عین تاثیرگذاری بر اندیشه ایرانی از برخی خصلت های ایرانی– اسلامی تاثیر پذیرفته و به شکل جدیدی، که از آن به سنت چپ اسلامی یاد می شود، تبلور یافته است. یکی از مهم ترین نمودهای این سنت را می توان در شکل دهی اندیشه سیاسی و نظام سیاسی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی مشاهده نمود. سوال اصلی این پژوهش، بعد از تبیین اندیشه چپ اسلامی در قالب یک سنت فکری، آن است که این اندیشه به چه صورتی در ماهیت دولت در ایران معاصر اثرگذار بوده است. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که اندیشه اولیه چپ در ایران، با رویکرد خاص خود در باب دولت در تعریف وظایف گسترده برای آن اثرگذار بوده است. علاوه بر آن سنت فکری چپ به تبیین یک نوع دموکراسی خاص در حکومت اسلامی پرداخته که ازجمله مهم ترین ویژگی های آن قائل شدن به هدایت و جهت دهی جامعه به سوی یک مکتب واحد فکری و تاکید بر انتخاب کارگزاران و راهبران حاکم از درون یک ایدئولوژی و مکتب خاص می باشد. بعدها این تعریف از دموکراسی در اندیشه برخی تئوریسین های انقلاب اسلامی اثرگذار بوده است.