مواجهه شغلی و ارزیابی بیولوژیک سرب در کارگران ایران: یک مطالعه مرور سیستماتیک و متاآنالیز

مواجهه با سرب مشکل بهداشت جهانی به شمار می رود. اثرات زیان بار و جبران ناپذیر این فلز سنگین بر روی انسان در مطالعات مختلف ثابت شده است. کارگران صنایع مرتبط با سرب بیش تر از جمعیت عادی در معرض سرب قرار دارند. مطالعات متعددی در زمینه مواجهه شغلی و ارزیابی بیولوژیک سرب در کارگران ایران انجام شده است و برآورد کلی از آن وجود ندارد؛ لذ امطالعه حاضر با هدف بررسی مواجهه شغلی و ارزیابی بیولوژیک سرب در کارگران ایران به روش مرور سیستماتیک و متاآنالیز انجام شد.
این مطالعه بر اساس بانک های Magiran، Iranmedex، SID، Medlib، Trials Register، Scopus، PubMed، Science Direct ، Cochrane ، Embase، Web of Science، Springer، Online Library Wiley و هم چنین موتورجستجوی Google Scholar در بازه ی زمانی 1991 تا 2016 با استفاده از کلیدواژه های استاندارد انجام شد. سپس تمام مقالات مرور شده که دارای معیار ورود به مطالعه بودند مورد بررسی قرار گرفتند. ترکیب داده ها با استفاده از مدل اثرات تصادفی و با استفاده از نرم افزار Stata Ver.11.1 انجام شد.
در بررسی 34 مطالعه واجد شرایط، میانگین غلظت سرب خون در کارگران ایران 8/42 (فاصله اطمینان 95%: 49/50-15/35) برآورد گردید. کم ترین و بیش ترین غلظت سرب خون به ترتیب مرتبط با غرب(μg/dl 28/34) و مرکز (μg/dl 92/45) بود. در بررسی میانگین غلظت سرب خون به تفکیک شغل، کم ترین این میزان در کارگران صنایع نساجی (μg/dl 3/12) و بیش ترین این میزان در کارگران معادن زینک-سرب(μg/dl 6/72)به دست آمد. میانگین سرب هوای تنفسی در کارگران ایران در 4 مطالعه مورد بررسی mg/m3 23/0(فاصله اطمینان 95%: 33/0-14/0) برآورد گردید.
با توجه به بالا بودن میانگین غلظت سرب در خون و هوای تنفسی توصیه می شود فعالیت های حفاظتی و غربال گری مکرر افزایش یابد و معاینات کلینیکی و پاراکلینیکی به صورت برنامه ریزی شده از کارگران به عمل آید.