اقتصاد سیاسی بین الملل از سرمایه داری و کمونیسم تا انقلاب اسلامی

بنیادهای سیاسی-اقتصادی در هنگامه ای که انقلاب اسلامی ایران به وقوع پیوست، دارای چند شاخص مهم و جهانی بوده است که از آن میان می توان به «تولید انبوه»، «تجارت» و «ثروت» اشاره کرد. در این مقطع از تاریخ، ساختار سیاسی حاکم بر جهان میان دو نیروی داری و کمونیسم در رقابت بود و به همین دلیل، بنیادها و ضروریات اقتصادی در سطح جهان نیز تحت تاثیر این دو نیروی سیاسی متعارض، سازمان می یافت. پژوهش حاضر، ابتدا با بررسی مشخصات و بن مایه های اقتصادی-سیاسی سرمایه داری (امپریالیسم) و کمونیسم آغاز می شود و سپس رخداد انقلاب اسلامی را به عنوان «گسست در ساختار اقتصاد سیاسی بین الملل» در مقایسه با دو قدرت اقتصاد سیاسی فوق، بررسی می کند. نتایج، نشان می دهد که هرچند امپریالسم و کمونیسم به عنوان دو قطب رقیب در نظر گرفته می شوند، اما از منظر اقتصاد سیاسی دارای خط مشی ها و کدهای مشابهی هستند. به گونه ای که ویژگی هایی مانند «گسترش فضایی ماتریالیسم»، «استعمارگرایی به منظور افزایش بهره وری اقتصادی» و «تجارت جنگ» در هر دو جبهه وجود داشته است. با این وجود، انقلاب اسلامی ایران با پدید آوردن کدهایی چون معنویت گرایی، استعمارزدایی، محوریت عدالت و «سیاست فرهنگی اقتصاد»، رویکردی جدید و متفاوت در اقتصاد سیاسی بین الملل پدید آورد که از آن می توان با نام «گفتمان فرهنگی اقتصاد سیاسی بین الملل» یاد کرد.