کاربست توحید ربوبی در تربیت انسان از منظر قرآن

اصلی ترین هدف خداوند از نزول قرآن، تربیت انسان است و اساسی ترین آموزه در این مسیر «توحید ربوبی» است. هدف این پژوهش، ترسیم فرآیند تربیت انسان بر مبنای توحید ربوبی در سه مرحله است. مرحله نخست، جهت دهی به مقوله «اتخاذ رب» است که با ابتنای بر انگاره «شعور فطری انسان نسبت به خالقیت» و «برقراری پیوند آن با ربوبیت» صورت می گیرد. مرحله دوم، شکل گیری شاکله شخصیتی انسان بر مبنای عبودیت است، که از رهگذر «اندیشه ورزی نسبت به رابطه تلازمی ربوبیت با الوهیت» و «اعتلای مبدا گرایشی اتخاذ رب، یعنی جلب منافع و دفع مضار بر مبنای حب عبودی» تحقق می یابد. مرحله سوم، ناظر به هدف غایی تربیت، یعنی مشاهده عدم استقلال عالم هستی و بازگشت تمامی تدابیر به رب العالمین است که از رهگذر قوت بخشی به معرفت ربوبی حاصل می شود. در این مقاله سعی بر آن است تا کاربست توحید ربوبی در هر کدام از این مراحل مورد کنکاش قرار گرفته و الگویی از آن استخراج شود.