سیستم بهره برداری کوتاه مدت صنوبر؛ مفهوم واقعی زراعت چوب

استفاده از درختان صنوبر جهت تولید فراوان چوب در دوره های بهره برداری کوتاه مدت و کشت متراکم با کاربرد فن ها و روش های خاص کاشت، داشت و برداشت، بیش از نیم قرن است که در اکثر کشورهای اروپایی، آمریکا و کانادا به صورت گسترده و وسیع مورد بهره برداری قرار می گیرد. ساخت ماشین های مناسب برداشت اتوماتیک و خودکار درعرصه های شاخه زاد جهت اقتصادی کردن تولید به طور تقریبی از همان زمان شروع شد و همانند« کمباین» در مزارع غلات، نسبت به قطع و برداشت شاخه های تولیدی صنوبر به ویژه در دوره های 2 تا 4 ساله کاربرد دارد. مفهوم واقعی زراعت چوب نیز در حقیقت بیشتر به این سیستم و نوع بهره برداری برمی گردد. استفاده از این سیستم بهره برداری با تولید زیاد چوب قابل استفاده در صنایع سلولزی مختلف وحفظ جنگل های طبیعی ازاهمیت زیادی برخوردار است. این موضوع به خصوص در کشورهای کم برخوردار از جنگل همچون ایران حائز اهمیت و ضرورت بیشتری است. از حدود 30 سال پیش با توجه به محدودیت سطح جنگل های کشور، پروژه های مختلفی در چندین استان قطب صنوبرکاری و همچنین در تعدادی از اراضی وابسته به صنایع مصرف کننده چوب صنوبر توسط موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور اجرا شد. نتایج به دست آمده به ویژه در مورد کارخانه صنایع کاغذ غرب هم از نظر تولید و هم از نظر کیفیت چوب بسیار چشمگیر و مناسب بود. استفاده از سیستم بهره برداری کوتاه مدت با تولید حجم زیاد چوب قابل استفاده در بسیاری از صنایع سلولزی در کشور اهمیت زیادی دارد. اصل مهم و مثبت دیگر این سیستم بهره برداری، برگشت سریع درآمد به دست آمده از سرمایه گذاری برای کشاورزان و صنوبرکاران است که به طور معمول از وضعیت مالی مناسبی برخوردار نیستند. این امر می توانست در صورت برنامه ریزی صحیح از سوی مسئولان و به کارگیری نتایج تحقیقاتی به دست آمده که 25 سال پیش ارائه شد، دگرگونی های زیادی در وضعیت تولید چوب در کشور و همچنین حفظ جنگل های ارزشمند کشورمان داشته باشد. برخلاف سایر کشورها که در این زمینه موفقیت های زیادی داشته اند، متاسفانه در کشور ما به این قسمت کاملا بی توجهی شده و تاکنون از نتایج تحقیقاتی خود بهره چندانی نبرده ایم. در این مقاله سعی شده است به معرفی سیستم بهره برداری کوتاه مدت صنوبر، اهمیت، پیشینه و مشکلات اجرای آن در ایران پرداخته شود.