روش شناسی علامه طباطبایی در بهرهگیری از سیاق در المیزان

برای فهم سخن هر گوینده یا متن، افزون بر واژه ها و تعبیراتی که در سخن او می آید، باید از ابزارهای دیگری سود جست. از جمله این ابزارها، توجه به بافت ویژه کلام و سخنان پیشین و پسینی است که قطع های از سخن را در بر گرفته اند و با چینش و ترکیب های خاص، معنایی ویژه افاده می کنند. از این خصوصیت سخن با عنوان « سیاق کلام» نام میبرند. علامه طباطبایی در تفسیر المیزان از سیاق آیات، بهره گرفته و به موفقیت هایی دست یافته است. توجه ویژه او به سیاق، بر پیش دانسته هایی استوار است. مهمترین این پیش دانسته ها اعتقاد به « استقلال قرآن در دلالت» است که سبب می شود، مفسر بیش از هر چیز به متن قرآن چشم دوخته و پیام آن را از درون خود آن بجوید. دومین پیش دانسته، « قانونمند بودن کلام الهی در عالیترین حد» است. قرآن از نظر استحکام، با کلام بشر تفاوت اصلی دارد، تسامح عرفی را بدان راهی نیست و از این رو، همه ویژگی های آن از جمله، سیاق یکایک عبارات و جملات آن، قابل بهره برداری تفسیری است. در المیزان بالغ بر 9402 بار از این قاعده در رفع ابهامات تفسیری، کشف الفاظ قرآن، مشخص نمودن آیات مکی و مدنی، تشخیص روایات اسرائیلی، تفسیر آیه به آیه، دستیابی به نکات لطیف تفسیری و... استفاده شده است.