بررسی وضعیت و روند تغییرات طوفان های گرد و غبار در ایران در دوره زمانی 1364 الی 1384

روند رو به رشد طوفان های گرد و غبار در سال های اخیر و تعیین تعداد وقوع این رخداد در سال های گذشته و جواب به این سوال که آیا این دفعات وقوع تغییری داشته یا خیر باعث شد، بررسی جامعی در مورد روند و وضعیت طوفان های گرد و غبار در سال های گذشته انجام گیرد. در این پژوهش بر اساس داده های مشاهده ای 112 ایستگاه هواشناسی از سال 1364- 1384 به بررسی روند این طوفان ها پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد کل روز های غبارناک در این دوره در مناطق مختلف از 11 روز تا 3833 روز متغیر می باشد. برای بررسی بهتر، تعداد روز های کل غبارناکی با استفاده از روش خوشه بندی K-means و نرم افزار SPSS به 5 دسته به شرح ذیل تقسیم شده اند. 1-کمتر از 492 روز، 2-588 روز تا 1153 روز، 3-1243 روز تا 1757 روز، 4-از 2007روز تا 2239 روز 5- بیش از 3832 روز و سپس هر دسته به صورت مجزا مورد بررسی قرار گرفته است. سرانجام خوشه ها با استفاده از آنالیز واریانس مورد بررسی قرار گرفتند و مشخص گردید با درستی 99 درصد خوشه بندی انجام شده صحیح می باشد. خوشه های به دست آمده با تبخیر و تعرق، دما، بارش، ژئومورفولوژی و ارتفاع مقایسه شدند. نتایج موید آن است که به ترتیب با تبخیر، دما و بارش دارای همبستگی می باشند ولی با ژئومورفولوژی و ارتفاع دارای همبستگی نمی باشند. دلیل این امر را می توان در منشاء خارجی ریزگرد ها، ارتفاع بالای حرکت آن ها و نقش رطوبت در نشست آن ها جستجو کرد.