بررسی عوامل موثر بر شکل گیری دلبستگی مکانی در محله های شهری، نمونه موردی: محله های دردشت، چهارسوقی ها، ملاصدرا و دوطفلان شهر اصفهان

محله ها از جمله عناصر سازنده شهری می باشند که به عنوان قلمرویی کالبدی- اجتماعی، بعد از خانه، مهمترین حلقه واسطه میان فرد و محیط پیرامونی اش می باشند و از این رو نقشی اساسی را در پیوند دادن مردم با محیط زندگیشان عهده دار می باشند، پیوندهای اصیلی که زندگی انسان در معنای واقعی خود را در مکان جاری ساخته، فضا را معنادار نموده و هویت فردی را در ارتباط با هویت مکانی شکل می دهد. با این وجود امروزه در سایه تحولات سریع کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و غیره دلبستگی مکانی به محله ها، کمتر محلی از اعراب را در زندگی معاصر به خود اختصاص داده است، به گونه ای که می توان بی ریشه گی، پریشانی و بی خانمانی بشر را در ارتباط با آن دانست. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف پاسخگویی به چرایی دلبستگی مکانی در محله های مسکونی با مروری بر آراء عمومی اندیشمندان در این حوزه از دانش بشری، با استفاده از روش تحقیق کیفی و بهره گیری از راهبردهای پژوهش چندموردی و استدلال منطقی به مطالعه عوامل دلبستگی مکانی در محله های شهر اصفهان پرداخته است. بر این اساس، نخست با استفاده از راهبرد تحقیق چندموردی، مبتنی بر فرآیندی گونه شناسانه، محله های دردشت، دوطفلان، ملاصدرا و چهارسوقی های شهر اصفهان به عنوان نمونه های مورد تحقیق انتخاب شده و سپس شواهد گردآوری شده از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته و مشاهدات با استفاده از راهبرد استدلال منطقی و به طور خاص روش تحلیل محتوای هدایت شده در محیط نرم افزاری MAXQDA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در نهایت بر اساس مصاحبه های 22 گانه صورت پذیرفته در محله ها مورد مطالعه، 1067 کد در ارتباط با دلبستگی مکانی ساکنین به محله ها استخراج شده که با طبقه بندی ایشان در قالب 40 درون مایه فرعی، 8 درون مایه اصلی صمیمیت اجتماع محلی، هویت اجتماعی، مذهب، شان، تداوم فضا- زمان، حظ بصری، پاسخ دهندگی و طول مدت سکونت به عنوان عوامل اصلی دلبستگی مکانی در محله های مورد مطالعه شناسایی شده است.