اثر قارچ های میکوریزا و کود زیستی بیوفسفر بر شاخص های رشد، عملکرد، اجزاء عملکرد و ترکیبات اسانس زیره سبز (Cuminum cyminum L.)

دستیابی به تولید بهینه گیاهان دارویی همراه با پایبندی علمی به اصول کشاورزی پایدار از اهمیت بالایی برخوردار است.
بررسی اثر قارچ های مختلف میکوریزا و کود زیستی بیوفسفر بر خصوصیات مرفولوژیکی، عملکرد، اجزاء عملکرد و کمیت و کیفیت اسانس زیره سبز.
این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل تلقیح با سه گونه مختلف از قارچ های میکوریزا (Glomus mosseae، Glomus interradices، Glomus hoi و عدم تلقیح به عنوان شاهد) و کاربرد بیوفسفر (تلقیح بذر، تلقیح بذر + محلول پاشی و عدم استفاده به عنوان شاهد) بود.
نتایج نشان داد اعمال تیمارهای آزمایشی موجب افزایش معنی دار (01/0P < ) صفات ارتفاع بوته، قطر سایه انداز، تعداد ساقه های جانبی و تعداد چتر در بوته، چترک در چتر، دانه در چتر، دانه در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و درصد اسانس در مقایسه با شاهد شد. بیشترین میزان صفات ارتفاع بوته، قطر سایه انداز، تعداد ساقه های جانبی، چتر در بوته و درصد اسانس از تیمار G. interradices حاصل شد. همچنین، بیشترین درصد و عملکرد اسانس از تیمار G. interradices و بیشترین درصد ترکیبات اصلی اسانس (کومین آلدهید، پارامنتا-1و4-دین-7-ال، گاما ترپینن، گاما ترپینن-7-ال، بتاپینن، پاراسیمن و میرسن) از تلقیح دو گونه G. mosseae و G. hoi حاصل شد.
در مجموع و مطابق با اثرات متقابل، کاربرد هم زمان G. interradices و محلول پاشی بیوفسفر بیشترین میزان درصد و عملکرد اسانس را در گیاه زیره سبز تولید نمود.