تحلیل رابطه سیاست خارجی وتوسعه اقتصادی: مقایسه دولت های خاتمی، احمدی نژاد و روحانی(1376-1396)

این مقاله تلاش دارد تا تاثیر جهت گیری سیاست خارجی را بر توسعه اقتصادی مورد بررسی قرار دهد. براین اساس سئوالی که مطرح می شود این است که نفس جهت گیری هر گفتمان در سیاست خارجی به چه صورت بر توسعه اقتصادی ایران تاثیرگذاشته است؟ فرضیه اصلی این پژوهش آن است که شاخصه های اقتصاد ایران همچون سرمایه گذاری مستقیم خارجی، رشد تولید ناخالص داخلی و صادرات و واردات غیرنفتی در دولت های خاتمی، احمدی نژاد و روحانی تحت تاثیر نوع جهت گیری سیاست خارجی آنها بوده است. نتایج تحقیق نشان می دهد صرف نظر از عناصر ثابت در سیاست خارجی ایران، سایر اقدامات سیاست خارجی ایران را می توان در چارچوب گفتمان های حاکم بر هر دولت ارزیابی کرد. هریک از این گفتمان ها؛ در چارچوب عناصر ثابت و ساختاری سیاست خارجی ایران، شیوه خاص خود برای تعامل با دنیا را برگزیدند که تاثیرات خاص خود را بر روند توسعه اقتصادی ایران داشته است. بدین ترتیب که شاخصه های مذکور در دوره خاتمی روند مثبت و در دوره احمدی نژاد روندی منفی و در دوره روحانی تحت تاثیر اجرایی نشدن برجام توسط غرب روندی نوسانی را نشان می دهد.