ادراک جوانان شهر بیرجند از ارتکاب جرم در شبکه های اجتماعی موبایلی

با توجه به نقش جوانان در توسعه ملی و فرهنگ هر جامعه ای، اثرات منفی استفاده از شبکه های اجتماعی موبایلی آنان را در رسیدن به اهداف جامعه با شکست مواجه خواهد ساخت. پژوهش حاضر قصد دارد به شناسایی جرائم و ادراک جوانان شهر بیرجند که در شبکه های اجتماعی موبایلی مرتکب جرم شده اند، بپردازد.

قلمرو پژوهش شامل 29 نفر از جوانان شهر بیرجند است که مرتکب جرم در فضای شبکه های اجتماعی موبایلی با استفاده از نمونه گیری هدفمند و مصاحبه نیمه‎ساختاریافته انجام شد. داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد که حاصل آن 102 کد باز بود. در مرحله بعد، کدگذاری محوری صورت گرفت. در این مرحله، کدهای ماهیت جرم، نوع جرم، عوامل بروز جرم، عوامل بازدارنده، پیامدهای و راهکارها شناسایی شد.

یافته های حاصل از کدگذاری حاکی از آن بود که از بین جرائم مختلف از دیدگاه مصاحبه شوندگان بیشترین تاکید بر ارتکاب جرم هایی شامل انتشار عکس های ممنوعه، ارتباط با جنس مخالف و یا شکستن حریم خصوصی متمرکز بود. دیدگاه مصاحبه شوندگان در مورد عوامل جرم، از عوامل محیطی و اجتماعی شروع و به عوامل فردی منتهی می شود. در مورد راهکارها، «خود» فرد بیشترین تاکید و اهمیت را داراست و راهکارهای معطوف به جامعه و سازمان های مرتبط، در گام بعد قرار می گیرد.

جرائم حاصل از شبکه های اجتماعی موبایلی در چهار مقوله اصلی «باور»، «عوامل دخیل»، «پیامدها» و «راهکارها» شناسایی شد. در جمع بندی، می توان این عوامل را بر روی یک طیف قرار داد که در یک سو «خانواده و عوامل تربیتی» قرار می گیرد و در سوی دیگر، «حاکمیت» در کلیت خود وظایفی را بر عهده دارد. در جمع بندی از «راهکارها»ی ارائه شده توسط مصاحبه شوندگان چنین می توان نتیجه گرفت که محور کلیدی «خود» فرد، آگاهی ها و توانمندی های شخصی است.