کتاب اشعیای نبی: وحدت نویسندگی یا تعدد نویسندگی

نگرش نقادانه یا به کارگیری بررسی عقلی در ارزیابی هر چیزی، در دوره رنسانس به وجود آمد و کتاب مقدس نیز از این برخورد نقادانه در امان نماند. نقد کتاب مقدس به دو نقد نسخ و تاریخی-ادبی تقسیم می شود. یکی از کتاب هایی که از مجموعه کتاب مقدس به علت جایگاه مهم و نیز طول آن، مورد نقدهای نسخ و تاریخی- ادبی وسیعی قرار گرفت، کتاب اشعیای نبی است. این مقاله درپی آن است که به توصیف و تحلیل نقدهای گسترده تاریخی- ادبی منتقدان این اثر بپردازد. سوالاتی که در این پژوهش، طرح شده و به پاسخ آن ها پرداخته شده است، عبارت اند از: کتاب اشعیای نبی اثر یک نبی است یا دو، سه یا بیشتر؟ دلایل طرفداران هر کدام از این دیدگاه ها چیست؟ تقریبا اکثر محققان، با استناد به تفاوت های تاریخی، مفهومی، سبک شناختی، و زبان شناختی، این کتاب را به سه بخش (باب های 1تا39، 40تا55 و 55تا66)تقسیم کرده، و آن ها را به ترتیب به اشعیای اول یا تاریخی یا اورشلیمی، اشعیای دوم و اشعیای سوم نسبت داده اند. آن ها اعتقاد دارند که این سه بخش دربردارنده حوادث تقریبا سیصد ساله است.  از آن جا که یک نبی ممکن نیست این همه عمر داشته باشد و نیز از آن جا که مبنای آن ها قدرت نبی بر نبوت آینده دور نیست و یا شاید بعضی از آن ها آن را مورد انکار قرار می دهند، لذا این امر را دال بر درستی نظر خود می دانند.