مقایسه تاریخچه سیستم ثبت تروما در کشورهای توسعه یافته با ایران: 1382

امروزه تروما یکی از مهمترین چالش های بهداشت عمومی محسوب می شود . آسیبهای ترومایی به عنوان چهارمین علت اصلی مرگ افراد در تمام گروه های سنی شناخته شده است. در سال 2000، تروما باعث مرگ بیش از 6میلیون نفر در جهان شده است که از این تعداد 8/3 میلیون نفر به علت آسیبهای غیرعمدی و 2/2 میلیون به علت آسیبهای عمدی فوت کرده اند . بررسی میزان مرگ و میر ناشی از تروما در هر صدهزار نفر جمعیت نشان می دهد که این میزان در جهان 99 و در ایران 58 درصد هزار بوده است. جمع آوری داده های کامل ، جامع ، معتبر و راه اندازی سیستم ثبت داده ای بیماران ترومایی در تدوین برنامه های کنترل و پیشگیری از تروما ، ارزیابی اثربخشی این برنامه ها ، اجرای برنامه های بهبود کیفیت و تضمین کیفیت درمان بیماران ترومایی نقش موثری دارد . 

روش پژوهش :

بر این اساس ، مطالعه حاضر با هدف مقایسه تاریخچه سیستم ثبت تروما در کشورهای توسعه یافته با ایران در سال 1382 به روش توصیفی انجام شده است. جمع آوری اطلاعات نیز با استفاده از منابع کتابخانه ای ، اینترنت و مکاتبه با انجمن های تروما در جهان و کالج جراحان آمریکا صورت گرفته است.  

مروری بر مطالعات :

سیستم ثبت تروما بیش از یک دهه است که در کشورهای توسعه یافته آغاز شده است. دامنه و گستره سیستمهای ثبت تروما برحسب وسعت نگرش این کشورها متفاوت بوده و تکامل تدریجی را طی کرده است. در آمریکا سیستم ثبت تروما از سال 1990 به صورت ایالتی آغاز شده و در حال حاضر در سطح ملی گسترش یافته است. ماهیت این سیستم در ایالات مختلف آمریکا متحدالشکل است . کانادا نیز سیستم ثبت تروما را در سال 1992 در سطح ایالتی آغاز کرد و سپس در سال 1993 وزارت بهداشت کانادا آن را در سطح ملی ایجاد کرد این سیستم فقط شامل اطظلاعات بیماران ترومایی بستری شده است و هدف اصلی آن مشارکت در کاهش تروما و مرگ و میرهای ناشی از تروما است. در آلمان نیز از سال 1992 و در استرالیا از سال 1994 سیستم ثبت تروما در سطح ناحیه ای آغاز شد و در حال حاضر در سطح ملی فعالیت می کنند .   در ایران اولین بار ثبت تروما در سال 1378 در مرکز تحقیقات سینا آغاز شد سپس اطلاعات بیماران ترومایی از 6 بیمارستان شهر تهران جمع آوری شد که بیشترین مراجعه تروما را پذیرش کردند . اخیرا نیز بیمارستان بقیه الله و مراکز هلال احمر ، شهرداری ، آتش نشانی و سازمان تامین اجتماعی به ثبت اطلاعات بیماران ترومایی اقدام کرده اند .  

سیستم های ثبت تروما در کشورهای توسعه یافته دارای ساختار مشخص و مدونی است که ابتدا از سطح ناحیه ای آغاز و سپس در سطح ملی توسعه یافته است. در ایران ساختار مدون و مشخصی برای ثبت اطلاعات بیماران ترومایی وجود ندارد و تحقیقاتی به صورت مقطعی و پراکنده انجام می شود . بنابراین پیشنهاد می شود که سیستم ثبت تروما به صورت نظام مند در ایران طراحی شود . در این مورد استفاده از تجارب کشورهای پیشرفته به منظور طراحی الگوی مناسب سیستم ثبت تروما ثمر بخش خواهد بود .