برآورد فرسایش بادی در زیستگاه های بیابانی خراسان (مطالعه موردی: منطقه سرخس)

رابطه بین فرسایش بادی (که از شاخصه های مناطق بیابانی است) با ارزش زیستگاه های جانوری واقع در این مناطق، کمتر مورد توجه قرار گرفته و تاکنون به شکلی علمی بررسی نشده است.
اهمیت گونه های جانوری منحصر به فرد و ارزشمند مناطق بیابانی و تشریح رابطه علمی بین میزان فرسایش بادی با وضعیت زیستگاه های مناطق بیابانی در استان خراسان، دلایل اصلی انجام این تحقیق بوده است.
منطقه مورد مطالعه در محدوده شهرستان سرخس و در منتهاالیه شمال شرق ایران واقع شده است. تحقیق انجام شده شامل دو بخش اجرایی می باشد. بخش اول، برآورد فرسایش بادی براساس مدل IRIFR.E.A است که با مطالعه منطقه و تهیه و تدوین نقشه های ژئومرفولوژی، زمین شناسی، خاکشناسی، پوشش گیاهی و آمار هواشناسی انجام شده و نقشه همفرسا تهیه شده است. بخش دوم، تعیین تقریبی محدوده زیستگاه های هر یک از گونه های جانوری منطقه می باشد که براساس مشاهدات میدانی، بررسی گزارش های معتبر و نتایج پرسشنامه از افراد محلی انجام شده است. بخش بعدی تحقیق، تعیین ارزش تقریبی هر یک از زیستگاه های منطقه براساس سه متغیر غذا، آب و امنیت (تاثیرات انسانی) بوده است. تعیین همبستگی بین ارزش هر یک از زیستگاه های جانوری با میزان متوسط فرسایش بادی در آن زیستگاه، آخرین بخش تحقیق می باشد.
نتایج به دست آمده بیانگر آن است که بین مقدار رسوبات حاصل از فرسایش بادی در منطقه بیابانی مورد مطالعه و ارزش زیستگاه های واقع در آن، همبستگی معنی دار و معکوس (r=-0.93) وجود دارد. بدین معنی که عوامل موثر در افزایش میزان فرسایش بادی بر کیفیت زیستگاه های جانوری منطقه تاثیرگذار بوده و متناسب با اندازه خود از ارزش هر زیستگاه می کاهند.