تعیین نیاز حرارتی (GDDs) مراحل رشد و تولید علوفه و بذر شبدر برسیم

شبدر برسیم (Trifolium alexandrinum L.) یکی از گیاهان علوفه ای خانواده لگومینوز است که عملکرد آن بستگی به اثر متقابل بین عوامل اقلیمی، ژنتیکی و زراعی دارد. به منظور تعیین نیاز حرارتی مراحل مختلف رشدی و عملکرد علوفه و بذر شبدر برسیم در چهار تاریخ کاشت، 25 اسفند، 15 فروردین، 5 اردیبهشت و 25 اردیبهشت، این پژوهش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در منطقه کرج به مدت سه سال اجرا گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که جهت تولید علوفه خشک در تاریخ های کاشت به طور متوسط در چین اول حدود 1060 درجه- روز رشد و در چین دوم 503 درجه - روز رشد (پس از برداشت چین اول) و برای تولید بذر حدود 2000 درجه - روز رشد نیاز است که این میزان درجه - روز رشد برای تولید علوفه در چین اول 68 روز و در چین دوم 25 روز و برای تولید بذر 120 روز طول کشید. از بین مراحل مختلف رشد، مرحله شاخه دهی و گرده افشانی طولانی ترین مرحله (31 روز) و مرحله ظهور اولین برگ ساده کوتاه ترین مرحله (3 روز) بودند. مقایسه تاریخ های کاشت نشان داد که برای تولید علوفه در چین اول تاریخ کاشت اول (25 روز) با 75 روز طولانی ترین زمان و تاریخ کاشت سوم و چهارم (5 و 25 اردیبهشت) با 65 روز کمترین زمان را لازم دارند. تاریخ کاشت اول با 877 درجه روز رشد کمترین و تاریخ کاشت های سوم و چهارم با 1132 و 1256 درجه روز رشد بیشترین نیاز حرارتی را داشتند. برای تولید علوفه در چین دوم به طور میانگین در تمام تاریخ های کاشت حدود 25 روز زمان لازم بود که نیاز حرارتی آن معادل 503.2 درجه روز رشد بود. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که برای تولید دوچین علوفه حدود 93 روز با 1563 درجه روز رشد و برای تولید بذر حدود 120 روز با 2000 درجه روز رشد نیاز است. برای تولید توام علوفه و بذر مناسب تا حد امکان تاریخ کاشت های زودتر توصیه می گردد.