تعیین مناسب ترین مسیر پیشنهادی از طریق تحلیل سلسله مراتبی (AHP) معیارهای ارزیابی شبکه جاده های جنگلی در سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)

هدف پژوهش حاضر، تهیه نقشه قابلیت عبور اراضی طرح سعدآباد-ناهارخوران استان گلستان، طراحی مسیرهای پیشنهادی و انتخاب بهترین مسیر بر اساس معیارهای قابلیت عبور از طبقات اراضی، درصد شبکه بندی، توزیع سطحی و تن کیلومتر تصحیح شده بود.

ابتدا نسبت به تهیه نقشه قابلیت عبور اقدام شده و سپس به کمک برنامه PEGGER دو مسیر پیشنهادی بر روی این نقشه طراحی شد و قابلیت عبور آن ها از طبقات مختلف اراضی برآورد گردید. درصد شبکه بندی و پوشش مشترک جاده ها با محاسبه تراکم طولی و تعیین مرز چوب کشی هر جاده و ایجاد بافر در اطراف آن ها مشخص شد. در ارزیابی توزیع سطحی، متوسط فاصله مراکز هندسی پارسل ها تا جاده اندازه گیری گردید. متوسط تن کیلومتر هر گزینه با توجه به ضریب تصحیح فاصله چوب کشی و ضریب تبدیل حجم به وزن چوب محاسبه شد. با وزن دهی و تحلیل سلسله مراتبی معیارهای ارزیابی نسبت به انتخاب بهترین مسیر پیشنهادی اقدام شد.

نتایج نشان داد که جاده موجود در مقایسه با گزینه های دیگر در مناطق با قابلیت عبور بهتری واقع شده است. متوسط فاصله مراکز هندسی پارسل ها تا جاده های پیشنهادی اول، دوم و جاده موجود به ترتیب 98/476، 31/480 و 85/428 متر بود که نشان می دهد جاده موجود از توزیع بهتری برخوردار بود. بیش ترین درصد شبکه بندی توسط گزینه پیشنهادی اول (3/82 درصد) حاصل شد. بر اساس معیار تن کیلومتر، هر کیلومتر جاده موجود برای خروج تمام چوب ها از پارسل ها باید تا 96/149 تن وزن را تحمل نماید. جاده موجود از لحاظ عبور از اراضی با قابلیت عبور بالا، پوشش مشترک، توزیع سطحی و تن کیلومتر مناسب تر از سایر گزینه ها بود.

با تجمیع معیارهای ارزیابی شبکه جاده های جنگلی به کمک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی می توان به درک دقیق تری از کارایی شبکه جاده دست یافت و در نتیجه به انتخاب گزینه برتر مبادرت ورزید.