ارزیابی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ های بومی برنج (.Oryza sativa L) بر اساس صفات فیزیولوژیک

گیاه برنج یکی از مهمترین محصولات کشاورزی ایران و جهان است. بررسی اثر متقابل ژنوتیپ * محیط و شناسایی ارقام پایدار و پرمحصول در شرایط محیطی مختلف، اهمیت زیادی در اصلاح نبات دارد. در همین راستا آزمایشی با تعداد 30 ژنوتیپ بومی برنج در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1395-96 به اجرا درآمد. یادداشتبرداری برخی صفات مهم زراعی و مورفولوژیکی، همچون ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد پنجه، تعداد کل دانه، تعداد دانه پر، تعداد دانه پوک، وزن هزار دانه، عملکرد اقتصادی، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، شاخص کلروفیل و طول دوره رویش صورت پذیرفت. نتایج تجزیه واریانس حاکی از تفاوت معنی دار بین ژنوتیپها در سطح احتمال یک درصد برای تمامی صفات مورد بررسی بود. همچنین معنیدار بودن مقایسه میانگین تیمارها برای تمامی صفات مورفولوژیک مورد مطالعه، بیانگر وجود تنوع کافی برای تمامی خصوصیات مورد بررسی در ژنوتیپهای مورد مطالعه در منطقه ساری بود. تجزیه خوشه ای به روش UPGMA و با معیار فاصله اقلیدسی برای صفات مورد بررسی، ژنوتیپهای مورد مطالعه را در سه گروه تفکیک کرد. نتایج تجزیه به مولفه های اصلی نشان داد که پنج مولفه اول 199/82 درصد از تغییرات کل داده ها را توجیه نمودند.