روند بودجه ای و شیوه های تامین مالی بخش سلامت در ایران: یک پیشنهاد عملیاتی

تخصیص بهینه منابع به بخش سلامت همیشه از مهم‌ترین تصمیمات پیش روی مدیران این حوزه است. هدف از این پژوهش، بررسی منابع بودجه تخصیص‌یافته به بخش سلامت در ایران طی برنامه ششم توسعه و ارایه پیشنهاد مشخصی برای جبران بخشی از کمبود منابع است.

این مطالعه از نوع کاربردی بود که با روش توصیفی انجام شد. برای گرداوری داده‌ها از روش اسنادکاوی در بازه زمانی برنامه ششم توسعه (بین سال‌های 1396 تا 1400) استفاده شد. در پژوهش حاضر روند منابع بودجه ای بخش سلامت شامل برنامه های محوری سلامت (شامل پزشک خانواده و پرونده الکترونیک سلامت) و تغییرات منابع در مقایسه با تورم کل و تورم بخش بهداشت بررسی شد. داده‌ها با روش آمار توصیفی با استفاده از نرم افزار اکسل تحلیل شد.

نتایج نشان داد که به‌طور متوسط در حدود 76 درصد منابع به بخش درمان اختصاص یافته است. روند تخصیص اعتبارات اختصاصی در سال 1396 از حدود 63 درصد به 35 درصد در لایحه بودجه 1400 رسیده است. تورم بخش بهداشت و درمان از تورم کل کمتر بوده و رشد اعتبارات توانسته تورم بخش بهداشت را در سال‌های 1396، 1397 و 1400 جبران کند. همچنین، رشد اعتبارات از میزان تورم کل کشور در سال های 1396 و 1400 بیشتر بوده است. مهم‌ترین موانع در اعتبارات تخصیص‌یافته به بخش سلامت به ترتیب شامل ناپایداری، درمان محور بودن اعتبارات، تخصیص ندادن منابع کافی، بی‌توجهی به برنامه‌های پزشک خانواده و پرونده الکترونیک سلامت بود.

برای جبران بخشی از کاستی‌های موجود در زمینه اعتبارات مالی و ایجاد فرصت برای برنامه های محوری در بخش سلامت کشور و پایداری بیشتر منابع پیشنهاد می‌شود که شرکت تخصصی سرمایه‌گذاری سلامت برای استفاده از منابع بخش خصوصی جهت تامین مالی پروژه های توجیه پذیر فنی-مالی و زیست محیطی تشکیل شود.