بررسی اصول مکان یابی پروژه های محرک توسعه شهری در بافت های تاریخی (نمونه موردی: منطقه 12 شهر تهران)

توسعه بی رویه شهر، تغییرات ساختار اقتصادی_اجتماعی، عدم تطبیق و همخوانی بافت های مجاور و بی توجهی مدیریت شهری به مناطق تاریخی از یک سو و فرصت توسعه و سرمایه گذاری مناسب در پیرامون شهر از سوی دیگر، باعث افت کیفیت زندگی در این محلات و کنار گذاشته شدن آن ها از فرآیند توسعه شهری شده است. در مقابل، بازگشت به اصل توسعه درون زا و حیات بخشی مجدد به فضاهای شهری از دست رفته با ایجاد جذابیت در بافت های تاریخی، می تواند محرکی برای توسعه آن ها باشد. در این راستا اجرای پروژه های محرک توسعه در بافت های تاریخی شهری امری اجتناب ناپذیر به شمار می رود. این پژوهش کاربردی در صدد تبیین و اولویت بندی معیارهای مکان یابی پروژه محرک توسعه شهری در بافت های تاریخی است. بدین منظور بافت تاریخی منطقه 12 شهر تهران با وجود پتانسیل های ارزشمند تاریخی در مرکز شهر قدیم تهران انتخاب شد.

پژوهش حاضر که در سال 1398 انجام شده، از نوع توصیفی- تحلیلی است و از روش تحلیل شبکه ای فازی (FANP) جهت اولویت بندی معیارها بهره گرفته است. بدین منظور، پس از مطالعه مبانی نظری پژوهش به روش اسنادی- کتابخانه ای، معیارهای مناسب مکان یابی پروژه محرک توسعه شهری به روش تحلیل عاملی وزن دهی شده و جهت ارزیابی در نرم افزار Super Decisions وارد شد.

می توان نتیجه گرفت که در مکان یابی پروژه محرک توسعه در بافت تاریخی، تسهیل حرکت پیاده و ایجاد اشتغال نقشی اساسی ایفا می نمایند. و برخلاف تصور رایج که احیای میراث فرهنگی و تاریخی مهمترین عامل در تحریک بافت تاریخی به شمار می رود، این معیار در جایگاه کم اهمیت ترین معیارها قرار گرفت.