بررسی ریخت شناسی حیاط مرکزی بناهای مسکونی بومی گرم و خشک، مورد مطالعه: شهر یزد

حیاط به عنوان یکی از مهم ترین عناصر معماری بومی با رعایت اصل سازگاری با محیط، در اقلیم های مختلف، الگوهای کالبدی متفاوتی به خود گرفته است. این ویژگی ها و تفاوت ها می توانند به عنوان متغیرها و معیارهای تحلیل اقلیمی حیاط مرکزی خانه های بومی میان اقلیم منطقه مورد مطالعه فرض شوند. تعیین معیارها با توجه به خصوصیات کالبدی مشترک در نمونه ها، میزان تاثیرپذیری از شرایط محیطی و سازماندهی فضایی انجام می شود. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی کالبدی حیاط مرکزی و شناسایی عوامل تاثیرگذار اقلیم گرم وخشک، سعی در ارایه ی نگرشی نو در دستیابی به یک طراحی متداول برای ساکنین این اقلیم دارد. نوع پژوهش، بنیادی- کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است. حجم نمونه ها، با تمرکز بر نقش اقلیمی و محیطی حیاط و جداره های آن و انتخاب بیست نمونه از خانه های تاریخی شهر یزد که در پهنه اقلیمی منطقه گرم و خشک ایران BWhs می باشند، استفاده شده است. اطلاعات برداشت شده به صورت نمودارها و جداول به کمک نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفته شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که مولفه های جهت گیری و کالبدی- اقلیمی، از اهمیت بالایی برخوردار بوده و می توان به عنوان عوامل موثر در طراحی خانه ها به کار برده شود. هم چنین بر اساس نتایج تحلیل ها، بهترین رابطه بین طول و عرض یک حیاط سه معادله خطی برای طراحی حیاط ها بر اساس نسبت های هندسی حاصل گردید. با در نظر گرفتن موارد حاصل از نتایج در طراحی، می توان تاثیرات قابل توجه معماری پایدار را حاصل نمود.