فرهنگ جوانمردی خراسان بزرگ در سده های هشتم تا نهم میلادی

این پژوهش به بررسی آیین های جوانمردی، ریشه دار و توسعه یافته در ایران باستان تا به چگونگی انتقال و برخی تغییرات آن به دوران اسلامی می پردازد. نگارنده، ساختار فرهنگی که به برپایی آن انجامید، دلایل سرچشمه های آغازین و نیز پیش زمینه هایی که منجر به پیدایی آن در خراسان بزرگ به میانه سده هشتم میلادی با شورش عباسیان فرجامید، را به تحلیل خواهد کشید. این دوره برابر با آن رخداد فرامرزی (عباسیان) بود که ناگهان نیروها و برخی امکانات گروه های دهقان نژاد ایرانی را فعال کرد تا زمینه ساز تحولات نظامی بعدی در شرایط جدید شود. بی گمان پس زمینه های ایران پیش از اسلام، یعنی گروه های ایرانی ساکن در این منطقه در شکل گیری، آن چه پس از اسلام رخداد، موثرترین بوده است. گروه های ایران شرقی همواره در تاریخ سازی و فرهنگ آفرینی یکی از مهم ترین ها بوده اند. «بلاذری» در فتوح البلدان و تاریخ طبری (و دیگران) از فروپاشی شاهنشاهی ساسانی، فرار «یزدگرد» به خراسان، نبرد وی با اعرابی که سرزمینش را فتح کرده بودند، سخن گفته اند. موضوع نبرد های وی با ترکان، توصیف سپاه و رزم افزارهای سپاه ایران از راه این منابع قابل فهم است.