بررسی سازگاری و پایداری عملکرد لاین های خالص سویا (.Glycine max L) از طریق GGE بای پلات

گزینش ژنوتیپ هایی با عملکرد و پایداری بالا هدف اصلی اغلب برنامه های اصلاحی سویا است. این تحقیق با هدف بررسی سازگاری و پایداری عملکرد 16 ژنوتیپ سویا شامل 13 لاین خالص و سه رقم لینفورد، کلین و صبا در پنج منطقه کرج، گرگان، مغان، زرقان و شهرکرد و دو سال (1391-1390 و 1392-1391) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. جهت تعیین سازگاری و پایداری عملکرد از تجزیه GGE بای پلات استفاده شد. در تجزیه واریانس مرکب اثرات "ژنوتیپ"، "ژنوتیپ × مکان"، "ژنوتیپ × مکان × سال" در سطح احتمال 1 درصد بودند ولی اثر "ژنوتیپ × سال" غیرمعنی دار بود. دو مولفه PC1 و  PC2در مجموع 9/52 درصد از واریانس اثرات ژنوتیپ و ژنوتیپ × محیط  (G + GE)را توجیه نمودند. روشGGE  بای پلات نشان داد که لاین (Williams8× Delsoy4210) L68 با عملکرد 2844 کیلوگرم در هکتار بهترین ژنوتیپ از نظر عملکرد و پایداری بود. در این بررسی سه محیط کلان شناسایی شد که اولین محیط کلان شامل محیط های کرج 1390، گرگان 1390، گرگان 1391، زرقان 1391 و مغان 1391 بود. دومین محیط کلان شامل محیط های کرج 1391، زرقان 1390 و مغان 1390 و سومین محیط کلان شامل شهرکرد 1390 و شهرکرد 1391 بود. هم چنین محیط کرج 1391 به عنوان مطلوب ترین محیط از جهت توانایی تمایزدهندگی ژنوتیپ برتر و نمایندگی محیط هدف بود. از آنجا که دو محیط گرگان 1390 و گرگان 1391 در محیط کلان اول و دو محیط شهرکرد 1390 و شهرکرد 1391 در یک محیط کلان (سوم) قرار گرفتند، می توان برای کاهش هزینه به انجام یک سال آزمایش در این مناطق اکتفا نمود.