بررسی مقایسه ای بسامد کاربرد استعاره مفهومی «علم» در گفتار خاتمی، احمدی نژاد و روحانی

نظام آموزش‏ عالی هر کشور از مهم ترین نهادهاست زیرا تربیت کننده نیروهایی است که اداره کشور را به عهده می گیرند، لذا سیاست گذاری های غلط در این نهاد می تواند آسیب جدی به کشور وارد سازد. یکی از این رویکردهای نادرست به علم که در آموزش ‏عالی ایران در دهه های اخیر وارد شده است نگاه کمی و اقتصادی به علم و تجاری سازی دانش است. این پژوهش بر آن است تا با بررسی استعاره علم/دانش در گفتار سه رییس ‏جمهور، نشان دهد که چگونه نگاه اقتصادی و تجاری به علم، در سخنان آن‏ها بازتاب یافته است. به لحاظ چارچوب نظری و روشی، این پژوهش مبتنی بر نظریه و رویکرد لیکاف و جانسون (1998) و چارتریس‏بلک (2004) است. نتایج بررسی داده ها نشان می دهد که محمود احمدی‏نژاد در مقایسه با دو رییس جمهور دیگر، در سخنرانی‏های خود، از گفتمان استعاری بیشتر بهره برده است. همچنین حوزه ‏های مفهومی کالا، مکان، سفر، به ترتیب پربسامدترین حوزه‏ های مفهومی به‏کاررفته به مثابه حوزه مبدا استعاره ‏ها در پیکره مرجع هستند. حوزه مبدا "کالا" با تخصیص 78% از آمار استخراج شده از استعاره‏های مفهومی، پربسامدترین حوزه شناخته شده است. به علاوه، برجسته بودن نگاه کالایی و اقتصادی به علم، در سخنان هر سه رییس جمهوری نشان دهنده ذهنیاتی است که منجر به وضعیت ناهنجار کنونی در دانشگاه ها شده است.